Πέμπτη 21 Νοεμβρίου 2013

Τι είναι το μονοξείδιο του άνθρακα; Γιατί έχει χαρακτηρισθεί ως “σιωπηλός δολοφόνος”;


Το μονοξείδιο του άνθρακα (CO) είναι το προϊόν της ατελούς καύσης οργανικών ουσιών. Η δηλητηρίαση με το αέριο αυτό είναι μια ύπουλη κατάσταση, καθώς είναι άοσμο, ενώ δεν διακρίνεται στην ατμόσφαιρα όπως ο καπνός.

Το μονοξείδιο του άνθρακα είναι ισχυρό δηλητήριο, που εισπνεόμενο, στην αρχή προκαλεί ζάλη, ακολουθεί πονοκέφαλος, αδυναμία του δηλητηριασμένου που ενώ καταλαβαίνει ότι κάτι τρομερό συμβαίνει, δεν μπορεί να αντιδράσει και τέλος χάσιμο των αισθήσεών του και κώμα. Πολύ χαρακτηριστικό είναι το βαθύ κόκκινο χρώμα που αποκτά το θύμα (σαν κεράσι), που είναι εμφανές και στο πρόσωπο.
Οι τοξικές και θανατηφόρες ιδιότητες του μονοξειδίου του άνθρακα (CO) είναι γνωστές από την αρχαιότητα, όταν χρησιμοποιούσαν τον εγκλεισμό σε μικρά κλειστά λουτρά με μισοαναμμένα κάρβουνα για την εκτέλεση ληστών. Το 1940, το μονοξείδιο του άνθρακα των καυσαερίων ειδικά διασκευασμένων αυτοκινήτων (των περίφημων "Gaswagen") χρησιμοποιήθηκε από το ναζιστικό καθεστώς της Γερμανίας στα πλαίσια της ευγονικής εκστρατείας για την ομαδική "ευθανασία" χιλιάδων εκ γενετής ανάπηρων, πνευματικά καθυστερημένων και ψυχασθενών ατόμων…

Τα πιο συνηθισμένα ατυχήματα από εισπνοή CO αφορούν οδηγούς οχημάτων που κοιμούνται μέσα σε αυτά με αναμμένη τη μηχανή, ανθρακωρύχους, οινοποιούς που συντηρούν κρασί σε φάση ζύμωσης σε αποθήκες χωρίς αερισμό και παραμένουν στο χώρο για πολύ ώρα εργαζόμενοι, μηχανικούς αυτοκινήτων που επισκευάζουν οχήματα σε κλειστά γκαράζ με κακό αερισμό.
Επίσης ατυχήματα από εισπνοή CO, προκαλούνται από συσκευές οικιακής θέρμανσης όπως μαγκάλι, τζάκι η σόμπα σε χώρους που δεν αερίζονται επαρκώς.

Στην Ελλάδα, το θέμα της προστασίας έναντι του μονοξειδίου του άνθρακα ήλθε στην επικαιρότητα λόγω της στροφής μεγάλου μέρους του πληθυσμού στη θέρμανση με καύση ξύλου ή διαφόρων προϊόντων του (pellets), εξαιτίας του δυσβάσταχτου πλέον κόστους του πετρελαίου για τα συστήματα κεντρικής θέρμανσης. Επίσης ιδιαίτερα επίκαιρο θεωρείται το ενδεχόμενο δηλητηρίασης από μονοξείδιο του άνθρακα που εκλύεται από ξεχασμένες μέχρι πρόσφατα οικιακές συσκευές θέρμανσης, όπως μαγκάλια, σόμπες πετρελαίου χωρίς σωλήνες, σόμπες υγραερίου (σημεία των καιρών, αφού κάποιοι αποφάσισαν να εξακολουθούν μας “τιμωρούν” σαν πολίτες αυτής της έρμης χώρας…). Επειδή τα σύγχρονα κουφώματα είναι αεροστεγή, δημιουργούνται εύκολα συνθήκες για ανάπτυξη μη τέλειας καύσης και ο κίνδυνος δηλητηρίασης με μονοξείδιο του άνθρακα είναι πολύ πιο εμφανής.

Μηχανισμός δράσης:

Η τοξική δράση του CO οφείλεται στο ότι συνδέεται σταθερά με την αιμοσφαιρίνη σχηματίζοντας καρβοξυαιμογλοβίνη, με αποτέλεσμα ο οργανισμός να μην μπορεί να προσλάβει οξυγόνο από τον αέρα. Αυτό συμβαίνει γιατί το μονοξείδιο του άνθρακα έχει μεγαλύτερη χημική συγγένεια με την αιμοσφαιρίνη, 200-250 φορές μεγαλύτερη απ, ό,τι το οξυγόνο. Το κύριο πρόβλημα με το CO είναι το ότι δεν προκαλεί κατά την εισπνοή του κάποιον ερεθισμό και είναι τελείως άοσμο σε αντίθεση με άλλα ακόμη τοξικότερα αέρια (χλώριο, υδρόθειο, υδροκυάνιο) των οποίων η έντονη οσμή ή η ερεθιστική δράση προειδοποιεί τον άνθρωπο και του δίνει χρόνο για να απομακρυνθεί από τον χώρο με την τοξική ατμόσφαιρα πριν η συγκέντρωσή τους φθάσει σε θανάσιμα επίπεδα.


Όλοι οι άνθρωποι και τα ζώα μπορεί να υποστούν δηλητηρίαση από CO. Μερικές ομάδες του πληθυσμού όπως τα έμβρυα, τα βρέφη και τα άτομα με χρόνια καρδιολογικά ή αναπνευστικά προβλήματα είναι πιο ευαίσθητα στις επιπτώσεις του μονοξειδίου του άνθρακα.
Η αύξηση του CO στο αίμα επηρεάζει διάφορα ανθρώπινα όργανα και πρώτα - πρώτα αυτό στο οποίο η έλλειψη οξυγόνου έχει άμεσες συνέπειες, τον εγκέφαλο. Τα αποτελέσματα είναι η μείωση της φυσικής και πνευματικής ικανότητας του ανθρώπου. Είναι φανερό ότι τις συνέπειες αυτές υφίστανται οι οδηγοί αυτοκινήτων που το επάγγελμα τους υποχρεώνει να κινούνται σε πολυσύχναστους δρόμους. Επίσης οι τροχονόμοι ή και άλλες κατηγορίες ανθρώπων που είναι υποχρεωμένοι να περνούν πολλές ώρες σε κυκλοφοριακούς κόμβους. Το γεγονός αυτό πρέπει να παίρνεται υπόψη ώστε ο χρόνος παραμονής τους να είναι κατά το δυνατόν μικρότερος.


Το κάπνισμα του τσιγάρου και κυρίως η τελευταία μόδα μεταξύ της νεολαίας, του ναργιλέ (βλέπε ΕΔΩ), δημιουργεί μεγάλες συγκεντρώσεις CO, με αποτέλεσμα να σχηματίζεται αρκετή ποσότητα καρβοξυαιμογλοβίνης σε μικρό χρονικό διάστημα. Το γεγονός αυτό πρέπει να το παίρνει σοβαρά υπόψη κανείς, όταν μάλιστα ζει στο περιβάλλον μιας πόλεως όπου η ατμόσφαιρα είναι επιβαρυμένη με διάφορους αέριους ρύπους η συνεργιστική δράση των οποίων σε πολλές περιπτώσεις δεν έχει ακόμα εκτιμηθεί. 

To μονοξείδιο του άνθρακα είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικό για το έμβρυο μητέρων που καπνίζουν και μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την υγεία του εμβρύου, την ανάπτυξή του (πριν την γέννηση), όπως και να προκαλέσει σ' αυτό καρδιαγγειακά προβλήματα.

Πρώτες βοήθειες:

Απομάκρυνση του ατόμου απ τον τόπο πού βρίσκεται το δηλητήριο. Αν το θύμα δεν αναπνέει πρέπει να εφαρμοστεί τεχνητή αναπνοή. Άμεση διακομιδή του στο νοσοκομείο με ασθενοφόρο και χορήγηση οξυγόνου. 

Ευτυχώς, η τοξική δράση του CO δεν είναι αθροιστική. Τα ερυθρά αιμοσφαίρια δεν καταστρέφονται και η βλάβη τους είναι 100% αντιστρεπτή. Εάν δοθεί ευκαιρία στον άνθρωπο να αναπνεύσει καθαρό αέρα σε περιπτώσεις ελαφριάς δηλητηρίασης, ή καθαρού οξυγόνου σε περιπτώσεις βαρύτερης δηλητηρίασης, ο οργανισμός επανέρχεται στη φυσιολογική λειτουργία του, εκτός βέβαια αν έχει επέλθει κάποια μόνιμη εγκεφαλική βλάβη λόγω της παρατεταμένης έλλειψης οξυγόνου (ανοξίας).


Προφύλαξη:

Σε περίπτωση χρήσης συσκευών καύσης (μαγκάλια, σόμπες υγραερίου κλπ) είναι απαραίτητος ο καλός συνεχής αερισμός του χώρου.
Είναι απαραίτητο το τακτικό σέρβις των συστημάτων θέρμανσης που λειτουργούν με πετρέλαιο, φυσικό αέριο, κάρβουνο ή άλλη βιομάζα από ειδικευμένο τεχνικό. Αν η φλόγα από το υγραέριο είναι κίτρινη αντί να είναι μπλε, αυτό μπορεί να αποτελεί προειδοποίηση για προβληματική καύση και για πιθανές εκπομπές μονοξειδίου του άνθρακα.
Ποτέ δεν πρέπει να κοιμόμαστε με αναμμένο μαγκάλι ή αναμμένη σόμπα υγραερίου ή πετρελαίου.
Ποτέ να μην επαναπαύεστε όταν χρησιμοποιείτε συσκευές που μπορούν να εκπέμπουν μονοξείδιο του άνθρακα. Σήμερα υπάρχουν οικιακοί συναγερμοί διαφόρων τύπων για τον εντοπισμό του μονοξειδίου του άνθρακα.
Διαρροή της εξάτμισης προς το εσωτερικό του αυτοκινήτου μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένες συγκεντρώσεις CO στη καμπίνα του αυτοκινήτου. Ποτέ μη βάζετε σε λειτουργία το αυτοκίνητο σας μέσα σε κλειστό γκαράζ. Το μονοξείδιο του άνθρακα από τα καυσαέρια μπορεί να φτάσει πολύ γρήγορα σε υψηλές και επικίνδυνες συγκεντρώσεις.


Διάβασε επίσης

Θέρμανση με τζάκι: Ενδιαφέροντα ευρήματα - μερικές συμβουλές. 

(πάτησε ΕΔΩ)

Παρασκευή 15 Νοεμβρίου 2013

Εχω βήχα! Τι μπορεί να σημαίνει;



Ο βήχας αποτελεί έναν πολύ χρήσιμο μηχανισμό άμυνας του αναπνευστικού συστήματος, καθώς μας βοηθάει να αποβάλλουμε βλαβερά σωματίδια και μικροοργανισμούς που εισέρχονται σε αυτό. Ωστόσο, συχνά είναι και ένα "καμπανάκι" που προειδοποιεί ότι κάτι δεν πάει καλά στον οργανισμό.

1. Γιατί ξυπνάω με βήχα και φλέματα
Τι μπορεί να σημαίνει: αν καπνίζεις, γνωρίζεις καλά αυτόν το βήχα, καθώς πρόκειται για το γνωστό "τσιγαρόβηχα", που βοηθάει τον οργανισμό να απομακρύνει την περιττή βλέννα που παράγεται στον ερεθισμένο βλεννογόνο του αναπνευστικού.
Tι να κάνεις: επειδή ο "τσιγαρόβηχας" παραπέμπει κατευθείαν στη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία συνιστά στους καπνιστές να κάνουν μια εξέταση σπιρομέτρησης και αν τα συμπτώματα του βήχα είναι έντονα, να κόψουν αμέσως το κάπνισμα. Aν κόψεις το τσιγάρο, ο βήχας θα σταματήσει σε σύντομο χρονικό διάστημα. Aπόφυγε τα αντιβηχικά, καθώς καταστέλλουν το σύμπτωμα και η βλέννα παραμένει στους πνεύμονες.

2. Βήχας ξαφνικός που επιμένει
Tι μπορεί να σημαίνει: είναι ο βήχας που αναγγέλλει ένα κρυολόγημα ή γρίπη και μπορεί να διαρκέσει μέχρι και τρεις εβδομάδες. Αν συνεχιστεί για περισσότερες μέρες, τότε είναι πιθανόν να έχουν βρει πρόσφορο έδαφος και να έχουν αναπτυχθεί σοβαρότερες παθήσεις του αναπνευστικού, όπως η βρογχίτιδα και η πνευμονία. Ο επίμονος βήχα μπορεί να κρύβει και άλλες ασθένειες, όπως άσθμα, ιγμορίτιδα και αλλεργίες.
Τι να κάνεις: αν οφείλεται σε κοινό κρυολόγημα (που συνοδεύεται με μπούκωμα και δακρύρροια), ακολούθησε τις κλασικές συμβουλές για υγιεινή διατροφή και ζεστά ροφήματα και οπλίσου με υπομονή μέχρι η ίωση να κάνει τον κύκλο της. Όταν ο βήχας μετριάζεται μεν, αλλά συνεχίζει σποραδικά στη διάρκεια της νύχτας και διαρκεί ήδη 2-3 εβδομάδες, χρειάζεται η συμβουλή του γιατρού.

3. Βήχας που εμφανίζεται κυρίως το βράδυ (την ώρα του ύπνου)
Tι μπορεί να σημαίνει: αν μέσα στη νύχτα σε πιάνει έντονος ξερός βήχας και είσαι ήδη κρυολογημένος, δεν υπάρχει λόγος να ανησυχήσεις. Ο βήχας θα υποχωρήσει μαζί με το κρυολόγημα. Απλώς η συμφόρηση της μύτης και των ρινικών κόλπων ξεραίνει το λάρυγγα τη νύχτα, κι αυτό μπορεί να προκαλέσει κάποιον ερεθισμό. Όμως, αν ο βήχας εμφανίζεται τα βράδια χωρίς να συνυπάρχει κάποια ίωση, μπορεί να είναι σημάδι αλλεργίας.
Τι να κάνεις: αν επιβεβαιωθεί από το γιατρό πρόβλημα αλλεργίας, διατήρησε το υπνοδωμάτιό δροσερό και ξηρό (η υπερβολική ζέστη αποξηραίνει τους βλεννογόνους και ευνοεί τις αναπνευστικές αλλεργίες). Έπειτα, φρόντισε να αερίζεις καθημερινά το χώρο, απομακρύνοντας τα μάλλινα υφάσματα και προτιμώντας σκεπάσματα, μαξιλάρια και κουρτίνες από συνθετικά υλικά.

4. Νευρικός βήχας
Tι μπορεί να σημαίνει: εάν ο βήχας εκδηλώνεται μόνο την ημέρα, χωρίς να συνοδεύει κάποια ασθένεια, μάλλον πρόκειται για ένα είδος βήχα που χαρακτηρίζεται ως "νευρικός" και οφείλεται κυρίως σε ανεξέλεγκτο άγχος, αφού δεν υπάρχει κανένας συγκεκριμένος λόγος που να τον προκαλεί.
Τι να κάνεις: για να τον αντιμετωπίσεις, πρέπει πρώτα να βρεις την αιτία που σε αγχώνει και σου προκαλεί αυτή την κατάσταση.

5. Βήχας που φέρνει και καούρες
Tι μπορεί να σημαίνει: το πιθανότερο είναι ο βήχας να οφείλεται σε γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, δηλαδή στην επιστροφή υγρών από το στομάχι στον οισοφάγο εξαιτίας της ανεπάρκειας του κάτω οισοφαγικού σφιγκτήρα. H πάθηση αυτή προκαλεί επιπλέον δυσκολία κατάποσης και κάψιμο στο στήθος.
Tι να κάνεις: προτίμησε τα πολλά και μικρά γεύματα και μην ξαπλώνεις αμέσως μετά το φαγητό γιατί έτσι διευκολύνεται η άνοδος του περιεχομένου του στομάχου προς τον οισοφάγο. Εάν θέλεις οπωσδήποτε να ξεκουραστείς, βάλε δύο μαξιλάρια στην πλάτη, ώστε να παρεμποδίζεται η παλινδρόμηση. Τα βράδια φρόντισε να πέφτεις για ύπνο με ελαφρύ στομάχι. Αν κριθεί απαραίτητο, ο γιατρός μπορεί να σου συστήσει κάποιο αντιόξινο φάρμακο.

6. Βήχας με σφύριγμα
Tι μπορεί να σημαίνει: εάν παρουσιάζεται δύσπνοια, βράσιμο στο στήθος και ενώ αναπνέεις, ακούγεται ένας θόρυβος σαν σφύριγμα. Ο συγκεκριμένος βήχας ενδέχεται να είναι προάγγελος άσθματος ή να συνοδεύει μια ασθματική κρίση. Πολλές φορές, προηγούνται της κρισής κάποια προειδοποιητικά σημάδια, όπως πονοκέφαλος, φταρνίσματα, βάρος στο στομάχι. Στα νήπια, το άσθμα συνήθως εμφανίζεται με βήχα κατά το παιχνίδι, το κλάμα ή κατά τη διάρκεια της νύχτας. Συμπτώματα μπορεί επίσης να εμφανιστούν και κατά τη διάρκεια ενός κοινού κρυολογήματος.
Τι να κάνεις: Πήγαινε για πνευμονολογική εξέταση και σπιρομέτρηση, το συντομότερο δυνατόν.

7. Ο βήχας που μοιάζει με γάβγισμα
Tι μπορεί να σημαίνει: αυτός ο βήχας εκδηλώνεται ξαφνικά μέσα στη νύχτα και δίνει την εντύπωση πως διακόπτεται η αναπνοή σου. Συχνά, προκαλείται από λαρυγγίτιδα η οποία οφείλεται σε ιό.
Τι να κάνεις: η πρώτη κίνηση είναι να ανοίξεις το παράθυρο για να μπει φρέσκος αέρας. Αν η κατάστασή δεν βελτιωθεί άμεσα, πήγαινε στο μπάνιο, κλείσε την πόρτα και ανοίξε τη βρύση του ζεστού νερού μέχρι να γεμίσει ο χώρος υδρατμούς, οι οποίο θα σου κάνουν καλό. Ελέγξτε αν έχεις πυρετό, γιατί συχνά η λαρυγγίτιδα κάνει μέτριο πυρετό. Σε κάθε περίπτωση, τα βρέφη και τα πολύ μικρά παιδιά θα πρέπει οπωσδήποτε να μεταφέρονται στο νοσοκομείο, επειδή υπάρχει κίνδυνος απόφραξης των αεραγωγών.

8. Παροξυσμικός βήχας
Tι μπορεί να σημαίνει: αν παρουσιάσεις έντονο παροξυσμικό βήχα, τότε μάλλον έχεις στραβοκαταπιεί κάτι.
Τι να κάνεις: μη βάλεις το χέρι στο στόμα γιατί το πιο πιθανό είναι να κάνεις μεγαλύτερη ζημιά. Πήγαινε αμέσως στο γιατρό.

Να θυμάσαι:
1. Όταν ο βήχας διαρκεί λιγότερο από τρεις εβδομάδες, θεωρείται οξύς, ενώ όταν ξεπερνά αυτό το χρονικό διάστημα, λέγεται χρόνιος και είναι απαραίτητο να διερευνηθεί η αιτία που τον προκαλεί.
2. Oρισμένα φάρμακα για την πίεση και την καρδιακή ανεπάρκεια (οι αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης) μπορεί να έχουν ως ανεπιθύμητη παρενέργεια το χρόνιο ξηρό βήχα. Ωστόσο, αυτό δεν συμβαίνει συχνά και αντιμετωπίζεται με τη διακοπή του συγκεκριμένου φαρμάκου και τη ρύθμιση της πίεσης με φάρμακο άλλης κατηγορίας.
3. Από τη στιγμή που ο βήχας συνοδεύει ιογενείς καταστάσεις του αναπνευστικού, οι οποίες θα κάνουν τον κύκλο τους και θα φύγουν, δεν χρειάζεται κανένα φάρμακο. O γιατρός, εφόσον το κρίνει απαραίτητο, θα σου χορηγήσει τα κατάλληλα αντιβηχικά, που δρουν κατασταλτικά και όχι θεραπευτικά.
4. Ποτέ μην δίνεις υπογλώσσια δισκία ή καραμέλες για το βήχα σε παιδιά μικρότερα των 6 ετών. Κινδυνεύουν να πνιγούν στην περίπτωση που αυτά "κολλήσουν" στο λαιμό τους.
5. Μη παίρνεις το αντιβηχικό που σου έγραψε την προηγούμενη φορά ο γιατρός ή αυτό που σου σύστησε ο γείτονας!

Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 2013

Αναπνευστικές διαταραχές από τη χρήση κοκαΐνης - κρακ





Τα οξέα πνευμονικά συμπτώματα από εισπνεόμενη κοκαΐνη ως τσιγάρο περιλαμβάνουν βήχα, μαύρα πτύελα, αιμόπτυση και πλευριτικό θωρακικό πόνο.

Συχνά παρατηρούνται βαροτραύματα (τραυματικές καταστάσεις του πνευμονικού ιστού) από χρήση κοκαΐνης.
Ο πνευμοθώρακας (βλέπε ΕΔΩ), το πνευμοπερικάρδιο (συλλογή αέρα στην κοιλότητα τού περικαρδίου) και το πνευμομεσοθωράκιο (αέρας στο μεσοθωράκιο, δηλ την ανατομική περιοχή που εντοπίζεται στο κέντρο του θώρακος και ορίζεται μπροστά από το στέρνο, πίσω από τη σπονδυλική στήλη, και πλάγια από τους πνεύμονες που καλύπτονται από το περισπλάχνιο πέταλλο του υπεζωκότα), αποτελούν τις συχνότερες βαροταυματικές διαταραχές.

Το κάπνισμα της κοκαΐνης είναι επίσης συνδεδεμένο με συμπτωματολογία άσθματος (βλέπε ΕΔΩ), επιδείνωση υπάρχοντος άσθματος και διάφορες αναπνευστικές επιπλοκές συμπεριλαμβανομένης της ιγμορίτιδας, επιγλωττίτιδας, βρογχίτιδας, και βρογχιολίτιδας. Επιπλέον, οι καυτοί ατμοί κοκαΐνης μπορούν να προκαλέσουν θερμικά εγκαύματα της αναπνευστικής οδού.
Η χρήση κρακ συνδέεται με σχετικό σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από διάχυτες κυψελιδικές διηθήσεις, πνευμονική και συστηματική ηωσινοφιλία, πυρετό και αναπνευστική ανεπάρκεια. Επέρχεται μέσα σε 1 έως 48 ώρες μετά από έντονο κάπνισμα κοκαΐνης. Η πνευμονική κυψελιδική αιμορραγία και η αιμόπτυση (βλέπε ΕΔΩ) με και χωρίς πνευμονικό έμφρακτο (αιμορραγική πύκνωση του πνεύμονα μετά από απόφραξη και διακοπή της αιματικής ροής), αναφέρονται συχνά στους χρήστες κοκαΐνης.

Η χρήση κοκαΐνης προκαλεί, επίσης, οξύ μη καρδιογενές πνευμονικό οίδημα και οι πιθανοί μηχανισμοί περιλαμβάνουν τις τοπικές κυτταρικές τοξικές αντιδράσεις και τις μικροαγγειακές πνευμονικές διαταραχές. Επιπλέον, στην πρόκληση του μη καρδιογενούς ή νευρογενούς οιδήματος συμμετέχει και η διέγερση του κεντρικού νευρικού συστήματος. Τα διεγερτικά γενικά προκαλούν αναπνευστική διέγερση, αλλά η υπερβολική δόση μπορεί να οδηγήσει σε αναπνευστική καταστολή. Πειράματα σε ζώα με υπερδοσολογία κοκαΐνης έδειξαν ότι η αναπνευστική καταστολή που ακολουθεί τους παροξυσμούς ή, ελλείψει παροξυσμών, η άμεση αναπνευστική καταστολή διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στους μηχανισμούς πρόκλησης θανάτου από κοκαΐνη.   
TUM - Technische Universität München


Σάββατο 9 Νοεμβρίου 2013

Εισπνεόμενες πτητικές ουσίες: ΚΙΝΔΥΝΟΣ - ΘΑΝΑΤΟΣ!!!


Τα ευρύτερα γνωστά ως εισπνεόμενα ναρκωτικά ή εισπνεόμενες πτητικές ουσίες, αποτελούν μείζον πρόβλημα ακόμη και στην εποχή μας. Παλιά πιστεύαμε ότι αφορούν τον φτωχό "τρίτο κόσμο" όπως στην παραπάνω φωτογραφία. Δυστυχώς, το πρόβλημα έχει μεταφερθεί εδώ και καιρό στη χώρα και τη γειτονιά μας.

Πρόκειται για ουσίες σε αέρια μορφή που απορροφώνται από τη μύτη (σνιφάρισμα) ή το στόμα μέσω της εισπνοής. 

Ως εισπνεόμενες χρησιμοποιούνται συνήθως οι παρακάτω ουσίες: βενζίνη, κόλλες, καθαριστικά λεκέδων, διαλυτικά χρωμάτων, διαλύτες, καθαριστικά βερνικιών ή διασταλτικοί παράγοντες στα σπρέι (υπάρχουν πάνω από 1000 ουσίες καθημερινής οικιακής χρήσης που δυνητικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν!). Σχεδόν κάθε σπίτι διαθέτει πολλές υγρές ή αέριες ουσίες που μπορούν να αποβούν ιδιαίτερα επικίνδυνες. 
Οι χρήστες των παραπάνω ουσιών είναι συνήθως μικρά παιδιά, ηλικίας από 9 έως 12 ετών, τα οποία αρέσκονται στην οσμή των εν λόγω ουσιών και σταδιακά αποκτούν εθισμό.
Τα άτομα που τις χρησιμοποιούν συνήθως το κάνουν βρέχοντας με αυτές ένα πανί ή μια πλαστική σακούλα και στη συνέχεια εισπνέοντας τους ατμούς τοποθετώντας το πανί ή τη σακούλα στο στόμα ή στη μύτη. 

Τα περισσότερα από αυτά τα προϊόντα έχουν παρόμοια αποτελέσματα με αυτά των αναισθητικών, επιβραδύνουν, δηλαδή, τις λειτουργίες του σώματος. Μετά από ένα αρχικό "φτιάξιμο", και την απώλεια αναστολών έρχεται η υπνηλία, η αίσθηση ότι το κεφάλι είναι ανάλαφρο και η ταραχή.
Τα χημικά απορροφώνται πολύ γρήγορα μέσω των πνευμόνων, εισέρχονται στη κυκλοφορία του αίματος και φθάνουν άμεσα τον εγκέφαλο και σε άλλα όργανα, προκαλώντας, κάποιες φορές, μη αναστρέψιμη σωματική και διανοητική βλάβη.
Η εισπνοή τέτοιων ουσιών βλάπτει σοβαρά και τη ψυχική υγεία, καθώς μπορεί να προκαλέσει χρόνια προβλήματα αυτοσυγκέντρωσης και συντονισμού, επηρεάζοντας συναισθήματα, σκέψεις, κρίσεις και τον τρόπο που αντιλαμβάνεται ο χρήστης τα πράγματα, όπως επίσης και εγκεφαλικές βλάβες. 

Η χρήση των εισπνεόμενων ουσιών μπορεί να προκαλέσει βλάβη στην καρδιά, τους πνεύμονες, στα νεφρά, στον εγκέφαλο, στο συκώτι, στον μυελό των οστών και σε άλλα όργανα. 
Οι εισπνεόμενες ουσίες στερούν από το σώμα το οξυγόνο και αναγκάζουν την καρδιά να χτυπά ακανόνιστα και πολύ γρήγορα.
Οι χρήστες μπορεί να νιώσουν ναυτία, να εμφανισθούν ανεξέλεγκτες ρινορραγίες και να χάσουν την αίσθηση ακοής ή όσφρησης.
Επίσης, συχνότατες είναι οι παροξύνσεις του βρογχικού άσθματος (πατήστε ΕΔΩ) με όλες τις επιπτώσεις που μπορεί να έχουν αυτές.
 Η χρόνια χρήση μπορεί να οδηγήσει σε φθορά κυρίως των αναπνευστικών μυών και μειωμένο μυϊκό τόνο, ενώ τα δηλητηριώδη χημικά προκαλούν στις μεγαλύτερες ηλικίες,  βαθμιαία βλάβες στους πνεύμονες όπως Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ - πατήστε ΕΔΩ), πνευμονική ίνωση καθώς και μόνιμες βλάβες στο ανοσοποιητικό σύστημα με την καταστροφή των μακροφάγων, με αποτέλεσμα συχνές και βαριές λοιμώξεις κυρίως του αναπνευστικού. 

Σε μια και μόνο πολιτεία των ΗΠΑ ο ετήσιος μέσος όρος εισαγωγής στις πρώτες βοήθειες ήταν πάνω από 3.800 άτομα ενώ παρέμειναν στο νοσοκομείο πάνω από 450 άτομα λόγω δηλητηρίασης από εισπνεόμενες ουσίες, σύμφωνα με στατιστικές του 2008.
Ο χρήστης εισπνεόμενων ουσιών κινδυνεύει από το Σύνδρομο Αιφνιδίου Θανάτου ο οποίος μπορεί να επέλθει είτε την πρώτη είτε την εκατοστή φορά που χρησιμοποιεί μια εισπνεόμενη ουσία, επειδή μπορεί αυτή ανά πάσα στιγμή να επιφέρει άτακτους και ταχείς καρδιακούς παλμούς (ταχυαρρυθμία), και να οδηγήσει σε καρδιακή ανακοπή - καρδιοαναπνευστική κατάρρευση και θάνατο μέσα σε λίγα λεπτά. Το 22% των χρηστών εισπνεόμενων ουσιών οι οποίοι πέθαναν από το Σύνδρομο Αιφνίδιου Θανάτου, δεν είχε ιστορικό προηγούμενης χρήσης εισπνεόμενων ουσιών – έκαναν χρήση για πρώτη φορά.
Ο θάνατος από ασφυξία, επίσης μπορεί να συμβεί και λόγω της αντικατάστασης του οξυγόνου στους πνεύμονες από τη χημική ουσία, και στη συνέχεια, στο κεντρικό νευρικό σύστημα, οπότε σταματά η αναπνοή.

Πέμπτη 7 Νοεμβρίου 2013

Οι συνέπειες της χρήσης κάνναβης στο αναπνευστικό μας σύστημα.



Η Τετραϋδροκανναβινόλη ή αλλιώς THC είναι η ουσία που περιέχεται στην μαριχουάνα (φούντα)  και το χασίς, προϊόντα του φυτού κάνναβης και είναι η ουσία που ευθύνεται περισσότερο για τις οργανικές και ψυχικές συνέπειες της κάνναβης, για τις οποίες ειδικότεροι να ασχοληθούν είναι οι συνάδελφοι του ψυχιατρικού τομέα.

Το THC φτάνει στον εγκέφαλο πιο γρήγορα όταν καπνίζεται. Για να απελευθερωθεί από την κάνναβη, πρέπει να θερμανθεί μέσω του καπνίσματος.
Στο χασίς υπάρχει σε πολλή μεγαλύτερη συγκέντρωση σε σχέση με την μαριχουάνα.
Η κάνναβη χρησιμοποιείται σε διάφορες μορφές, όπως βάμμα, έλαιο κλπ και μπορεί να φαγωθεί, να γίνει ρόφημα ή να εξατμιστεί σε vaporizer.
Η πιο κοινή όμως μορφή της κάνναβης, είναι η αποξηραμένη φυτική μορφή με την οποία και θα ασχοληθούμε, γιατί το σώμα απορροφά 10-25% του THC όταν εισπνέεται και μόνο το 6% όταν τρώγεται.
Στις Ευρωπαϊκές χώρες συνήθως η κάνναβη καπνίζεται αναμεμειγμένη με καπνό, ενώ στις ΗΠΑ και στον Καναδά συνήθως σκέτη.

Πολλοί άνθρωποι, έχουν την λανθασμένη εντύπωση, ως αποτέλεσμα της ανεξέλεγκτης προπαγάνδας απενοχοποίησης της χρήσης κάνναβης, κυρίως μέσω του διαδικτύου (όπου κανείς δεν λογοδοτεί για τίποτα...) ότι το κάπνισμα τσιγάρων μαριχουάνας και χασίς, δεν προκαλεί ιδιαίτερο πρόβλημα στους πνεύμονες. Αλλος ένας μύθος!

Ο καπνός της κάνναβης περιέχει χιλιάδες οργανικές και ανόργανες ουσίες και την ίδια ποσότητα πίσσας με ένα τσιγάρο καπνού.
Πάνω από 50 γνωστά καρκινογόνα έχουν εντοπιστεί στον καπνό της κάνναβης (νιτροζαμίνες, ενεργές αλδεΰδες, βενζοπυρένιο). Είναι γνωστό ότι τα τσιγάρα της κάνναβης περιέχουν τις παραπάνω καρκινογόνες ουσίες σε συγκεντρώσεις που είναι κατά 50% ψηλότερες σε σύγκριση με τα τσιγάρα καπνού.
Μελέτες σε ζώα έχουν δείξει πως η χρήση της κάνναβης καταστρέφει κύτταρα και ιστούς που σχετίζονται με την άμυνα του οργανισμού απέναντι στις διάφορες ασθένειες, καθιστώντας τους χρήστες πιο ευάλωτους στις λοιμώξεις.

Το British Lung Foundation, μέσα στα πλαίσια των προσπαθειών του, για διαφώτιση του ευρύτερου κοινού για τους κινδύνους της κάνναβης, διεξήγαγε μια μεγάλη έρευνα με σκοπό να διαφανούν οι νοσηρές επιδράσεις της μαριχουάνας και του χασίς στο αναπνευστικό σύστημα και στους πνεύμονες. Τα κυριότερα ευρήματα είναι:
- To 1960 ένα τσιγάρο κάνναβης περιείχε 10 mg THC ενώ σήμερα περιέχει 150 mg. Αυτό σημαίνει ότι οι νοσηρές επιδράσεις σήμερα, είναι πολύ μεγαλύτερες απ' ότι παλιά.
- Το κάπνισμα 3 - 4 τσιγάρων κάνναβης, προκαλεί τις ίδιες βλάβες οξείας και χρόνιας βρογχίτιδας, όπως 20 ή περισσότερα τσιγάρα καπνού.
Συμπτώματα όπως χρόνιος βήχας, παραγωγή πτυέλων και ασκησιογενής δύσπνοια (πατήστε ΕΔΩ) είναι συνηθισμένα στους καπνιστές κάνναβης. Το σύνηθες κάπνισμα μαριχουάνας συνδέεται με δομικές και λειτουργικές διαταραχές των κυψελιδικών μακροφάγων που δυνητικά προδιαθέτουν σε πνευμονική λοίμωξη. 
- Ο τρόπος με τον οποίο καπνίζονται τα τσιγάρα της κάνναβης, είναι διαφορετικός από εκείνον που καπνίζονται τα τσιγάρα καπνού. Γίνεται βαθιά παρατεταμένη εισπνοή με συγκράτηση του αέρα που διαρκεί 4 φορές περισσότερο χρόνο παρά με τα τσιγάρα καπνού. Το αποτέλεσμα είναι ότι το αναπνευστικό σύστημα επιβαρύνεται με περισσότερο μονοξείδιο του άνθρακα, την πίσσα και τις άλλες τοξικές ουσίες.

Τέλος, αναφορές περιπτώσεων έχουν δείξει  καρκίνους της ανώτερης γαστρεντερικής και αναπνευστικής οδού (στόμα, γλώσσα, και οισοφάγος) σε νεαρούς ενήλικες που ήταν χρόνιοι καπνιστές κάνναβης, ωστόσο τα στοιχεία από επιδημιολογικές μελέτες εμφανίζονται αντικρουόμενα και η έρευνα είναι σε εξέλιξη.

Τετάρτη 6 Νοεμβρίου 2013

Μερικές απλές και κατανοητές έννοιες για τη σαρκοείδωση


Η σαρκοείδωση είναι μία διαταραχή του ανοσοποιητικού συστήματος στην οποία δημιουργούνται μικροσκοπικές συσσωρεύσεις κυττάρων σε διάφορα όργανα του σώματος. Οι συναθροίσεις αυτές των κυττάρων ονομάζονται κοκκιώματα, επειδή μοιάζουν με κόκκους άμμου ή ζάχαρης. Χαρακτηρίζεται ως “φλεγμονώδης νόσος”.

Η αιτία ή οι αιτίες της σαρκοείδωσης παραμένουν άγνωστες. Μπoρεί να πρoσβάλλει σχεδόν κάθε όργανo τoυ σώματoς, αλλά oι συνηθέστερες βλάβες απαντoύν στoυς πνεύμoνες, στoυς αδένες τoυ μεσoθωρακίoυ, στoυς λεμφαδένες, στo σπλήνα και στo δέρμα.

Η συχνότητα της σαρκοείδωσης διαφέρει ανάλογα με τις μελέτες που υπάρχουν και κυμαίνεται ευρέως μεταξύ 0,03 έως 640 περιπτώσεις ανά 100.000 πληθυσμού.

Ποια είναι τα συμπτώματα της σαρκοείδωσης;

Τα κοκκιώματα είναι δυνατόν να αυξηθούν σε μέγεθος ή και να αθροιστούν σε ένα ή περισσότερα όργανα του σώματος και να προκαλέσουν διάφορα συμπτώματα, αναλόγως με ποιο/α όργανα έχουν προσβληθεί. Τα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται σταδιακά αλλά σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστούν απότομα.

Η νόσος περίπου στο 90% των περιπτώσεων επηρεάζει και τους πνεύμονες ή μόνο τους πνεύμονες. Όταν αυτοί προσβάλλονται, μπορεί να εμφανιστούν τα εξής συμπτώματα:


    Βήχας
    Διαταραχές αναπνοής
    Πόνος στο στήθος
    Αδυναμία και εύκολη κόπωση
    Πυρετός
    Απώλεια Βάρους

Οι δερματικές βλάβες στη σαρκοείδωση μπορεί να είναι οι μόνες ή οι πρώτες εκδηλώσεις της νόσου. Περίπου το 25% των ασθενών με σαρκοείδωση θα εμφανίσουν κατά την πορεία της νόσου τους διάφορες δερματικές βλάβες. Το «οζώδες ερύθημα» είναι χαρακτηριστική βλάβη, συνήθως παρατηρείται στην οξεία έναρξη της νόσου και εξαφανίζεται μόνο του στη διάρκεια λίγων εβδομάδων ή λίγων μηνών από την εμφάνισή του.
Επειδή όπως είπαμε, είναι δυνατόν η σαρκοείδωση να μην προκαλεί καθόλου συμπτώματα, παρά το ότι υπάρχουν ήδη βλάβες σε διάφορα όργανα, οι ασθενείς που πάσχουν από σαρκοείδωση πρέπει να ελεγχθούν για βλάβες σε διάφορα όργανα του σώματος τους, παρά το ότι μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί.

Η σαρκοείδωση με συμπτώματα από την καρδιά, εμφανίζεται σε ποσοστό 2-10% των ασθενών. Η βλάβη της καρδιάς στην σαρκοείδωση, αποτελεί έναν σημαντικό προγνωστικό παράγοντα για την εξέλιξη της νόσου. Η διάγνωση της συμμετοχής της καρδιάς στη νόσο απαιτεί αυξημένο βαθμό υποψίας, ιδιαίτερα σε εμφάνιση αρρυθμιών. Η πρώιμη θεραπεία προλαμβάνει ανεπανόρθωτες βλάβες στην καρδιά και σχετίζεται με καλύτερη πρόγνωση.

Η σαρκοείδωση του νευρικού συστήματος, παρατηρείται περίπου στο 5-15% των ασθενών. Μπορεί να καταστεί σοβαρή και επικίνδυνη. Η νόσος εμφανίζεται με διάφορα συμπτώματα και έτσι υποδύεται διάφορες άλλες νευρολογικές παθολογικές καταστάσεις.


Η εντόπιση της σαρκοείδωσης στον οφθαλμό αποτελεί ένα σχετικά συνηθισμένο φαινόμενο. Στην Ευρώπη παρατηρείται περίπου στο 1/3 των ασθενών. Επειδή η οφθαλμική βλάβη μπορεί αρχικά να μην παρουσιάζει συμπτώματα, είναι πάντα απαραίτητη η εξέταση ενός ασθενούς με σαρκοείδωση από οφθαλμίατρο. Η πιο κοινή εκδήλωση της νόσου ονομάζεται «ιριδοκυκλίτις».

Εντοπίσεις στα οστά, τους συνδέσμους και τους μύες
Η πιο κοινή εκδήλωση της οξείας σαρκοείδωσης είναι το «σύνδρομο Lӧfgren». Τα ευρήματά του είναι διόγκωση των πνευμονικών πυλών από ερεθισμένους λεμφαδένες της περιοχής, οζώδες ερύθημα και αρθρίτιδα, ιδίως των μεγάλων αρθρώσεων, γονάτων και αγκώνων.

Η σαρκοείδωση μπορεί να επηρεάσει επίσης τους νεφρούς προκαλώντας νεφρίτιδα ή αγγειίτιδα, το ήπαρ, σπλήνα, καθώς και την παρωτίδα.

Η διαταραχή του μεταβολισμού του ασβεστίου στη σαρκοείδωση οφείλεται στην αυξημένη παραγωγή μιας ουσίας που ονομάζεται καλσιτριόλη και αυξάνει τα επίπεδα του ασβεστίου στο αίμα προκαλώντας υπεραβεστιαιμία. Αυτή με τη σειρά της μπορεί να προκαλέσει νεφρασβέστωση, ή σπανιότερα νεφρική ανεπάρκεια. Συνηθισμένη είναι επίσης η εύρεση αυξημένων επιπέδων ασβεστίου στα ούρα.

Πώς μπορώ να μάθω αν πάσχω από σαρκοείδωση;
Δυστυχώς δεν υπάρχει ένα μοναδικό τεστ που να θέτει τη διάγνωση. Αντιθέτως ο γιατρός σας για να θέσει τη διάγνωση θα χρησιμοποιήσει τα εξής:


Το ιστορικό των συμπτωμάτων σας και την κλινική εξέταση
Ακτινολογικό έλεγχο (απλές ακτινογραφίες, αξονική τομογραφία υψηλής ευκρίνειας κλπ)
Βρογχοσκόπηση

Λειτουργικό έλεγχο της αναπνοής (σπιρομέτρηση - διάχυση ΕΔΩ)
Εξέταση βιοψίας από κάποιο σημείο του σώματος σας
Άλλα τεστ προς αποκλεισμό παραπλήσιων νόσων όπως, καρκίνος στους λεμφαδένες, φυματίωση (βλέπε ΕΔΩ), ρευματοειδή αρθρίτιδα, μυκητιάσεις.

Ποια είναι η θεραπεία για τη σαρκοείδωση;
Λόγω του ότι η αιτία που προκαλεί τη σαρκοείδωση ακόμα και σήμερα δεν είναι γνωστή, δεν υπάρχει κάποια ειδική θεραπεία για τη νόσο. Παρόλα αυτά, υπάρχουν θεραπευτικές επιλογές για τα συμπτώματα που προκαλεί η νόσος. Στις περιπτώσεις που τα συμπτώματα είναι ήπια, μπορεί και να μην χρειαστεί καμία θεραπεία.

Η κορτιζόνη μπορεί να βοηθήσει στην υποχώρηση των συμπτωμάτων καθώς και στην περαιτέρω επιδείνωση της νόσου. Επίσης, εκτός από του στόματος μορφή-χάπια, κάποιοι ασθενείς ενδεχομένως να χρησιμοποιήσουν την κορτιζόνη και σε άλλη μορφή π.χ. κρέμα για το δέρμα, σταγόνες στα μάτια και εισπνεόμενα φάρμακα. 

Εντούτοις, η χρήση κορτιζόνης δεν είναι άμοιρη ανεπιθύμητων ενεργειών όπως για παράδειγμα η αύξηση του σωματικού βάρους, τα οιδήματα, η επιδείνωση του σακχαρώδους διαβήτη, η οστεοπόρωση κ.α. Έτσι ο γιατρός θα σας χορηγήσει κορτιζόνη μόνο όταν θεωρείται απαραίτητο και για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Επιπλέον, άλλες φαρμακευτικές επιλογές όπως η μεθοτρεξάτη και η αζαθειοπρίνη είναι διαθέσιμες και μπορεί να χρησιμοποιηθούν σε περιπτώσεις όπου οι ασθενείς δεν μπορούν να λάβουν κορτιζόνη ή δεν ωφελήθηκαν από αυτή. Και τα δύο φάρμακα έχουν αποτελέσματα στους περισσότερους αλλά όχι σε όλους τους ασθενείς. Υπάρχουν και ασθενείς με ανθιστάμενη σαρκοείδωση, οι οποίοι δείχνουν επίμονη νόσο παρά την χορήγηση κορτικοειδών σε μεγάλες δόσεις.

Πώς η σαρκοείδωση μπορεί να επηρεάσει τη ζωή μου;
Σε γενικές γραμμές η πρόγνωση της νόσου είναι καλή. Ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων που έχουν προσβληθεί δεν θα εμφανίσουν ποτέ κλινικά συμπτώματα και από αυτούς που θα εμφανίσουν συμπτώματα, στο 30% η νόσος θα υποχωρήσει αυτόματα. Σε ένα ποσοστό 10-30% των ασθενών η νόσος παρουσιάζει μια χρόνια πορεία και μερικές φορές είναι υπεύθυνη για ανάπτυξη σημαντικής βλάβης στην λειτουργία των πνευμόνων.
Έχει αναφερθεί θνητότητα που κυμαίνεται μεταξύ 1-6%.

Δευτέρα 4 Νοεμβρίου 2013

Κάπνισμα ναργιλέ (όταν καπνίζει ο λουλάς). Αλήθειες και...μύθοι.



Ο ναργιλές χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες κυρίως στην Αφρική, την Ασία και τη Μέση Ανατολή. Η αύξηση των ταξιδιών σε χώρες όπως η Αίγυπτος και η Τουρκία έχει προκαλέσει την υιοθέτηση του ναργιλέ και στην Ευρώπη. 
Ο σωλήνας του πωλείται ως σουβενίρ και είναι δημοφιλής στους τουρίστες οι οποίοι τον αγοράζουν ως διακοσμητικό, καθώς επίσης είναι και τα τελευταία χρόνια πολύ της μόδας στα μπαρ και στα καφέ σε όλο σχεδόν τον κόσμο. 
Η γεύση του καπνού που λαμβάνεται μέσω ενός σωλήνα συνδεδεμένου με ένα δοχείο με νερό είναι ιδιαίτερα δημοφιλής μεταξύ της νεολαίας.

Εχει διαδοθεί ευρέως και επικρατήσει ο ανυπόστατος ισχυρισμός ότι ο ναργιλές βλάπτει λιγότερο από το κάπνισμα τσιγάρου. 
Το γεγονός ότι το προϊόν της καύσης στο λουλά (το πήλινο δοχείο που θερμαίνεται από τα κάρβουνα) των διαφόρων μειγμάτων καπνού και άλλων ουσιών συχνά αγνώστου ή αμφιβόλου προελεύσεως διέρχεται από το νερό, δημιουργεί την αληθοφανή αλλά εσφαλμένη εντύπωση ότι απομακρύνεται μεγάλο ποσοστό των τοξικών ουσιών του μείγματος που καίγεται. Ο καπνός είναι αρωματισμένος με φρούτα όπως μήλο ή φράουλα οπότε ότι απομένει μετά το πέρασμα από νερό να είναι γλυκό. Για το λόγο όμως του ότι δεν έχει γεύση τσιγάρου, πολλοί το σκέφτονται ως ασφαλέστερο.
Σύμφωνα με έρευνες για τον έλεγχο του καπνού, του Βρετανικού Υπουργείου Υγείας (όσο το δικό μας ασχολείται με τις περικοπές στην υγεία), αυτοί που καπνίζουν ναργιλέ, κινδυνεύουν από υψηλά επίπεδα μονοξειδίου του άνθρακα στο αίμα που δυνητικά μπορούν να προκαλέσουν εγκεφαλικές βλάβες. 

Ενας ναργιλές (10mg καπνού για 30 λεπτά), ανεβάζει τα επίπεδα μονοξειδίου του άνθρακα 4-5 φορές περισσότερο από ένα και μόνο τσιγάρο. Στις χειρότερες περιπτώσεις, ο ναργιλές αποδεικνύεται 400-450 φορές πιο επικίνδυνος από το τσιγάρο.
Είναι μύθος ότι το νερό κατακρατεί τη νικοτίνη, την πίσσα, τα βαριά μέταλλα και άλλες καρκινογόνες ουσίες. Οι συγκεντρώσεις των δηλητηρίων αυτών όπως και της νικοτίνης είναι εξίσου ψηλές ή και ψηλότερες από ότι στον καπνό του τσιγάρου.
Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ- πατήστε ΕΔΩ) καθώς και ορισμένες επικίνδυνες μεταδιδόμενες μολυσματικές ασθένειες μπορεί να προκληθούν λόγω του ναργιλέ.
Σε αυτές περιλαμβάνονται η φυματίωση (ΕΔΩ), η πνευμονία με ασπέργιλο (ΕΔΩ), το έλκος 12δακτύλου και η ουλίτιδα (περιοδοντίτιδα).
Τέλος, τονίζω ότι όλες οι μορφές έκθεσης στον καπνό (τσιγάρο, ναργιλές, πίπα, πούρο, μάσημα καπνού, παθητικό κάπνισμα) αυξάνουν τον κίνδυνο για καρδιακή προσβολή (έμφραγμα μυοκαρδίου), χωρίς να αθωώνεται δυστυχώς καμία από αυτές.

Παρασκευή 1 Νοεμβρίου 2013

Νεότερα δεδομένα για τη ΧΑΠ (Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια)




Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ - COPD), είναι μία χρόνια πάθηση των πνευμόνων η οποία, σε αντίθεση με το άσθμα (βλ. ΕΔΩ), χαρακτηρίζεται από μόνιμη μη αναστρέψιμη (ή μερικώς αναστρέψιμη σύμφωνα με τις νεότερες απόψεις), απόφραξη των αεραγωγών (βρόγχων).

Περιλαμβάνει ουσιαστικά δύο νοσήματα:
Τη χρόνια βρογχίτιδα (χαρακτηρίζεται από υπερβολική παραγωγή βλέννας και οίδημα του βλεννογόνου και η οποία προκαλεί στένωση των βρόγχων, βήχα, πτύελα και συχνές λοιμώξεις).
Το πνευμονικό εμφύσημα (νόσος που καταστρέφει τις κυψελίδες με αποτέλεσμα να κατακρατούν οι πνεύμονες τον αέρα χωρίς να μπορούν να πάρουν το οξυγόνο που χρειάζονται - πατήστε ΕΔΩ)

Είναι μία νόσος των πνευμόνων που στις προηγμένες χώρες οφείλεται κατά 80-90% στο κάπνισμα. Άλλες αιτίες όπως ο καπνός από καύση βιoμάζας (π.χ. ξύλα), τα καυσαέρια των αυτοκινήτων, oι σκόνες και τα χημικά είναι επίσης αναγνωρισμένοι αιτιολογικοί παράγοντες της ΧΑΠ.

Τα βασικά συμπτώματα της νόσου είναι ο βήχας, η χρόνια αποβολή πτυέλων και η δύσπνοια. 
Η νόσος στην προχωρημένη της μορφή, καταστρέφει την ποιότητα ζωής των αρρώστων, τους καθηλώνει στην καρέκλα δίπλα σε φιάλες ή συσκευές οξυγόνου με αναπνευστική ανεπάρκεια και τους οδηγεί συνεχώς στα Νοσοκομεία. Με την πρόοδο της πνευμονολογίας όμως και τις νεώτερες θεραπείες, όλο και λιγότεροι ασθενείς με ΧΑΠ, φθάνουν σε αυτό το στάδιο ή τουλάχιστον καθυστερεί να εκδηλωθεί 


Η νόσος (COPD), αναδεικνύεται σε ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα υγείας της εποχής μας. Είναι η 4η αιτία θανάτου και νοσηρότητος στις ΗΠΑ, ενώ προβλέπεται να ταξινομηθεί ως η 3η αιτία νοσηρότητος-θνησιμότητος έως το 2020.



Περισσότεροι από τους μισούς πάσχοντες από την νόσο ΧΑΠ δεν το γνωρίζουν (η νόσος υποδιαγνώσκεται). Το συνολικό κόστος σε φάρμακα, νοσηλείες και για την όλη αντιμετώπιση της νόσου είναι τεράστιο (π.χ. στις ΗΠΑ ξοδεύονται 24 δις. δολάρια ετησίως).
Η ΧΑΠ εκτιμάται ότι μπορεί να οδηγήσει σε χρεοκοπία ακόμη και τα πιο εύρωστα και οργανωμένα συστήματα υγείας. Μπορεί όμως να ελεγχθεί πλήρως γιατί το βασικό της αίτιο που είναι το κάπνισμα μπορεί να μειωθεί ενώ θεωρείται σήμερα θεραπεύσιμη με την χρήση θεραπευτικών μεθόδων που βελτιώνουν την αναπνευστική λειτουργία και επιβραδύνουν ή ανακόπτουν την εξέλιξη της νόσου. Παρόλα αυτά, η νόσος αυτή δεν έχει τύχει της απαραίτητης προσοχής από το ιατρικό σώμα και τις εν γένει υγειονομικές αρχές ακόμη και στα προηγμένα κράτη. Πολύ περισσότερο δε το κοινό δεν έχει συνειδητοποιήσει τον κίνδυνο που διατρέχει εξαιτίας αυτής της νόσου.

Στη χώρα μας διεξήχθη μια μεγάλη επιδημιολογική μελέτη υπό την καθοδήγηση και σχεδιασμό του καθηγητή Ν. Σιαφάκα, σε όλη την χώρα από την ομάδα ΧΑΠ της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας (στην οποία είχε τη τιμή να συμμετέχει και ο γράφων), με σκοπό τον υπολογισμό του επιπολασμού της νόσου και περιληπτικά έδειξε:

 Εννέα ενήλικες καπνιστές στους 100 πάσχουν από τη νόσο (8,4%), δηλαδή περίπου 600.000 Έλληνες νοσούν.
 Το 56% αυτών δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν, ενώ οι μισοί πάσχοντες συνεχίζουν να καπνίζουν.
 Οι άνδρες πάσχουν 2,5 φορές περισσότερο από τις γυναίκες 11,6% έναντι 4,8%. Ο ανδρικός αγροτικός πληθυσμός καπνίζει 2 φορές περισσότερα τσιγάρα από ότι ο αστικός. Ο αγροτικός πληθυσμός πάσχει από ΧΑΠ περισσότερο από ότι ο αστικός (Αθήνα: 6%, αστικά κέντρα πλην Αθήνας: 10.1, αγροτικές περιοχές:15.1%).

Με βάση λοιπόν αυτή την εικόνα, η ομάδα ΧΑΠ της ΕΠΕ έχει οργανώσει την τελευταία 5ετία πλήθος εκδηλώσεων και παρεμβάσεων με σκοπό την αφύπνιση της κοινής γνώμης συμπεριλαμβανομένων και των επετείων της Παγκόσμιας ημέρας.
Τα αποτελέσματα αυτής της κινητοποίησης είναι εμφανή καθώς σε σχετικό ερωτηματολόγιο που διανεμήθηκε από το 2005, και κάθε χρόνο έως το 2009 σχετικό με το γνωρίζουν την ασθένεια και τι την προκαλεί αυξήθηκε, από 13% των ερωτηθέντων το 2005, στο 26% το 2006, φθάνοντας το 53% το 2009.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.) όρισε συγκεκριμένη ημέρα αφιερωμένη στην Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) σε μια προσπάθεια ενημέρωσης-αφύπνισης του κοινού. Το 2010 έχει ανακηρυχθεί σε έτος πνεύμονα παγκοσμίως (Year of the Lung) και έχουν προγραμματιστεί πλήθος εκδηλώσεων. Η σημαντικότερη αφορούσε την κινητοποίηση της Παγκόσμιας Ημέρας Σπιρομετρήσεων στις 14 Οκτωβρίου 2010.
Πραγματοποιήθηκαν δωρεάν 90.000 σπιρομετρήσεις σε όλο τον κόσμο από εθελοντές. Οι 4.800 από αυτές διενεργήθηκαν στην Ελλάδα υπό την επίβλεψη της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας και όπου υπήρχε πνευμονολόγος του δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα.

Η έγκαιρη διάγνωση, κλειδί για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της:
Για να διαγνωστεί εγκαίρως και σε αρχική φάση η ασθένεια, πρέπει να είναι ευαισθητοποιημένος ο κόσμος και να προστρέξει στον πνευμονολόγο εάν απαντήσει καταφατικά σε 3 ή περισσότερες από τις παρακάτω ερωτήσεις:

    - Βήχετε μερικές φορές τις περισσότερες ημέρες;

    - Έχετε πτύελα τις περισσότερες ημέρες;

    - Σας πιάνει δυσκολία στην αναπνοή (άσκηση, ανηφόρες, σκάλες) πιο εύκολα από άλλα άτομα της ηλικίας σας;

    - Είστε πάνω από 40 ετών;

    - Είστε τωρινός ή πρώην καπνιστής;

Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, ειδικά στην αρχική φάση της, δεν έχει ευρήματα ούτε στην ακρόαση των πνευμόνων ούτε στην ακτινογραφία.

Εφόσον λοιπόν κάποιος απαντήσει καταφατικά σε 3 τουλάχιστον από τις παραπάνω ερωτήσεις, πρέπει να υποβληθεί σε σπιρομέτρηση (απαραίτητη εξέταση διαγνωστική της ΧΑΠ, σε ειδικό Πνευμονολόγο - βλέπε ΕΔΩ)

Η πρώιμη διάγνωση της Χ.Α.Π. αποτελεί το κλειδί της επιτυχούς αντιμετώπισής της και σίγουρα χαρίζει στον ασθενή μία μοναδική ευκαιρία να αλλάξει τον τρόπο ζωής του. Ο χρόνιος επίμονος βήχας, ιδίως ο πρωινός βήχας, δεν αποτελεί «φυσικό» επακόλουθο του καπνίσματος και δεν πρέπει να αφήνει τον καπνιστή αδιάφορο. Στις περισσότερες των περιπτώσεων, γύρω στην ηλικία των 45 ετών παρατηρείται δυσκολία στη αναπνοή κατά την διάρκεια σωματικής άσκησης όπως το ανέβασμα μιας ανηφόρας ή μιας σκάλας. Αυτή η δυσκολία δεν οφείλεται στην ηλικία, ή στην έλλειψη άσκησης όπως πολλοί πιστεύουν αλλά είναι δυσκολία στην αναπνοή εξ’ αιτίας της χρόνιας φλεγμονής των βρόγχων και αποτελεί ένα από τα πρώτα στάδια της νόσου. Ακόμη, τέτοιοι ασθενείς υποφέρουν από μεγάλη επιδείνωση στην αναπνοή τους κατά την διάρκεια λοιμώξεων του αναπνευστικού. Απότομη αύξηση του βήχα, αύξηση των εκκρίσεων και δύσπνοια με ολοένα λιγότερη σωματική κόπωση ίσως να υποδηλώνουν κάποια λοίμωξη και δεν είναι απαραίτητο να συνοδεύονται από πυρετό

Η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία συνιστά:
1. Οι καπνιστές άνω των 30 ετών με ένα έστω από τα συμπτώματα: βήχα, απόχρεμψη ή δύσπνοια, να επισκεφθεί τον γιατρό του και προφανώς να διακόψει το κάπνισμα.
2. Όλοι οι καπνιστές πρέπει να κάνουν ετήσια σπιρομέτρηση.
3. Οι πάσχοντες πρέπει να μπουν σε ειδικό πρόγραμμα θεραπείας και αποφυγής παραγόντων κινδύνου.
4. Καλεί την πολιτεία να επανδρώσει τις υγειονομικές μονάδες με ειδικούς γιατρούς (πνευμονολόγους) για να αντιμετωπιστεί αυτή η παγκόσμια επιδημία.
5. Καλεί όλους τους αρμοδίους να βοηθήσουν στην ανάπτυξη προγραμμάτων μείωσης της καπνιστικής συνήθειας

Θεραπεία
Στόχος της θεραπείας είναι να επιβραδυνθεί η επιδείνωση της νόσου και να περιοριστούν η δύσπνοια και τα άλλα ενοχλητικά συμπτώματα.
Ευτυχώς τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει μεγάλες πρόοδοι στον τομέα της αντιμετώπισης της ΧΑΠ με φαρμακευτικά αλλά και μη φαρμακευτικά μέσα (αναπνευστική αποκατάσταση).

Φαρμακευτική αγωγή:
Η βάση της θεραπείας θεωρούνται τα βρογχοδιασταλτικά δηλαδή το τιοτρόπιο (μία φορά την ημέρα) και οι β2-διεγέρτες μακράς δράσης (σαλμετερόλη, φορμοτερόλη, δύο φορές την ημέρα), γιατί βελτιώνουν τα συμπτώματα, την αναπνευστική λειτουργία και μειώνουν σημαντικά τον αριθμό των εξάρσεων των ασθενών που πάσχουν από την νόσο.
Τα παραπάνω εισπνεόμενα βρογχοδιασταλτικά φάρμακα μόνα ή σε συνδυασμό με εισπνεόμενα στεροειδή (φλουτικαζόνη ή βουδεζονίδη αν και τελευταία αμφισβητείται η αποτελεσματικότητά τους) αποτελούν την βάση στην θεραπεία της ΧΑΠ βελτιώνοντας σοβαρά την ποιότητα ζωής των ασθενών.
Σε περιόδους παρόξυνσης, ίσως καταστεί απαραίτητη και η χορήγηση απο του στόματος ή ενέσιμη κορτιζόνη που δρα στη φλεγμονή.
Σχετικά πρόσφατα κυκλοφόρησε νέο αποτελεσματικό εισπνεόμενο βρογχοδιασταλτικό φάρμακο της κατηγορίας των β2-διεγερτών (ιντακατερόλη) που χορηγείται άπαξ ημερησίως (βλέπε ΕΔΩ).
Τελευταίες μελέτες έχουν εισάγει και νέα φάρμακα πέρα των βρογχοδιασταλτικών και των κορτικοειδών υπό μορφή δισκίων στον τομέα της αντιμετώπισης της ΧΑΠ.
Η νεότερη κατηγορία φαρμακευτικών ουσιών, που πιθανά θα αρχίσουν συντομότατα να χορηγούνται σε ασθενείς με ΧΑΠ (μόνο στη μορφή της Χρόνιας βρογχίτιδας), είναι οι αναστολείς φωσφοδιεστεράσης-4 (ροφλουμιλάστη, σε μορφή δισκίου μία φορά την ημέρα).
Πολλές μελέτες δείχνουν ότι σε ασθενείς με βαρειά και πολύ βαρειά ΧΑΠ που έχουν συμπτωματολογία με βήχα και πτύελα (βρογχίτιδα), η χορήγηση ροφλουμιλάστης προστιθέμενη στην υπάρχουσα θεραπεία βάσης, μειώνει την φλεγμονή των πνευμόνων, την απόφραξη των αεραγωγών και την συχνότητα των εξάρσεων.
Τέλος, πρέπει να αναφερθεί, ότι πρέπει να αντιμετωπίζεται ταχύτατα ο παράγοντας που επέφερε την παρόξυνση πχ βακτηρίδια, με τη κατάλληλη αντιβιοτική αγωγή και να γίνεται κάθε χρόνο ο απαραίτητος αντιγριπικός εμβολιασμός (βλέπε ΕΔΩ)&(ΕΔΩ)

Η καθημερινή άσκηση - πρόγραμμα αποκατάστασης - φυσιοθεραπεία:
Η μείωση της ροής του εκπνεόμενου αέρα, που συνοδεύεται από υπερδιάταση των πνευμόνων και το έντονο αίσθημα δύσπνοιας, αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που περιορίζουν την ικανότητα για άσκηση σε ασθενείς με ΧΑΠ. Παρόλο που η δύσπνοια περιορίζει τους ασθενείς που πάσχουν από Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, αντίθετα από ό,τι θα πίστευε κανείς το καθημερινό περπάτημα και η σωματική άσκηση κάνουν καλό. Σχετικές μελέτες έχουν δείξει ότι, όταν οι ασθενείς με αυτή τη νόσο ακινητοποιούνται και κλείνονται μέσα στο σπίτι για να αποφύγουν τη δύσπνοια, χειροτερεύουν την κατάσταση τους. Γιατί; Διότι με την ακινησία ατροφούν οι μύες του υπόλοιπου σώματος -οι οποίοι ζητούν περισσότερο οξυγόνο από τους πνεύμονες- με αποτέλεσμα να αυξάνει η δύσπνοια σε οποιαδήποτε προσπάθεια για κίνηση.
Θα πρέπει καλύτερα να ζητήσετε καθοδήγηση από έναν γιατρό ή φυσικοθεραπευτή προτού ξεκινήσετε τις ασκήσεις, έτσι ώστε τα προγράμματα άσκησης να συνάδουν με την ικανότητα σας και να είστε ασφαλής. Όλα τα προγράμματα άσκησης πρέπει να εξελίσσονται σταδιακά ώστε να προλαβαίνει να προσαρμοστεί το σώμα. Αυτό που προέχει είναι να γυμνάζεστε με το δικό σας ρυθμό. Αν φτάσετε σε σημείο να μη μπορείτε να μιλήσετε από το λαχάνιασμα, μειώστε λίγο το ρυθμό, ή αν χρειαστεί κάντε ένα σύντομο διάλειμμα.
Κάθε είδους σωματική δραστηριότητα θεωρείται άσκηση. Μπορεί να περιλαμβάνει σωματικές δραστηριότητες από την καθημερινότητά σας, όπως την κηπουρική, το καθάρισμα ή τη βόλτα στα μαγαζιά.
Η φυσιοθεραπεία που γίνεται απο άτομο που έχει εξειδικευτεί στο αναπνευστικό σύστημα, περιλαμβάνει ασκήσεις ενδυνάμωσης των αναπνευστικών μυών και του διαφράγματος, καθώς και τη διευκόλυνση της απόχρεμψης με την κινητοποίηση των εκκρίσεων με χειρομαλάξεις ή ειδικά μηχανήματα.

Πριν από όλα όμως όλοι θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι κανείς ασθενής με ΧΑΠ δεν μπορεί να συνεχίζει να καπνίζει.

Πέμπτη 31 Οκτωβρίου 2013

Νεώτερες Θεραπείες για τη ΧΑΠ: Συνέδριο ERS Βαρκελώνη (Σεπτέμβριος 2013)



Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι με τη χορήγηση συγκεκριμένης θεραπείας μία φορά την ημέρα, οι ασθενείς εμφανίζουν καλύτερη ρύθμιση και βελτίωση της δύσπνοιας.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, μία σειρά νέων θεραπειών:
Μηλεϊνική ινδακατερόλη, (Onbrez® Breezhaler®): είναι ένας β2-αδρενεργικός αγωνιστής μακράς δράσης (LABA), ο οποίος αποτελεί αυτή τη στιγμή τη μόνη διαθέσιμη θεραπεία για τη ΧΑΠ, η οποία παρέχει κλινικά σχετική 24ώρη βρογχοδιαστολή σε συνδυασμό με ταχεία έναρξη της δράσης στην πρώτη δόση (Κυκλοφορεί ήδη στην Ελλάδα)

Βρωμιούχο γλυκοπυρρόνιο, (Seebri® Breezhaler®): είναι ένα νέο φάρμακο της τάξης των αντιμουσκαρινικών μακράς δράσης (LAMA) που παρέτεινε σημαντικά τον χρόνο έως την πρώτη μέτρια/σοβαρή παρόξυνση της ΧΑΠ και μείωσε τη σχετιζόμενη με αυτή νοσηλεία (θα κυκλοφορήσει σύντομα και τη χώρα μας).

Το QVA149 είναι ένας υπό έρευνα εισπνεόμενος άπαξ ημερησίως χορηγούμενος συνδυασμός μηλεϊνικής ινδακατερόλης και Βρωμιούχου γλυκοπυρρονίου σταθερής δόσης.

Επιβεβαιώνουν τη σημαντική βελτίωση της εικόνας των πασχόντων, υπερέχοντας σε σύγκριση με τις υπάρχουσες θεραπείες.

Συγκεκριμένα, η χορήγηση 50 mcg Βρωμιούχου γλυκοπυρρονίου μία φορά την ημέρα, παρέχει ταχεία και σταθερή βρογχοδιαστολή, καθώς και μείωση των παροξύνσεων και των συμπτωμάτων συγκριτικά με το εικονικό φάρμακο. Τα αποτελέσματα της εν λόγω αγωγής είναι παρόμοια έως καλύτερα, σε σύγκριση με τα επίπεδα της υπάρχουσας.

Το QVA149, άπαξ ημερησίως χορηγούμενος συνδυασμός μηλεϊνικής ινδακατερόλης και Βρωμιούχου γλυκοπυρρονίου σταθερής δόσης - έδειξε ανώτερη βρογχοδιαστολή βελτιώνοντας σημαντικά την πνευμονική λειτουργία συγκριτικά με υπάρχουσες θεραπείες για τη ΧΑΠ.

(Μελέτες SHINE, ILLUMINATE, ENLIGHTEN, GLOW1, GLOW2)

Ασθμα σχετιζόμενο με την άσκηση (exercise induced asthma)



Είναι μία μορφή άσθματος η οποία εμφανίζεται κατά την άσκηση. 
Η άσκηση είναι ένας από τους αναγνωρισμένους παράγοντες που μπορεί να οδηγήσει σε παρόξυνση της νόσου αλλά τονίζεται ότι σε καμία περίπτωση το άσθμα δεν πρέπει να αποτελεί αποτρεπτικό παράγοντα για να ασκηθούμε.

Συχνότητα:
Η συχνότητα στο γενικό πληθυσμό (ανάμεσα και στα παιδιά) κυμαίνεται μεταξύ 12-15%. Ένα συντριπτικό ποσοστό των πασχόντων από άσθμα (90%), παρουσιάζει και άσθμα στην άσκηση, ενώ πολύ ψηλά είναι και τα ποσοστά μεταξύ ατόμων με αλλεργική ρινίτιδα χωρίς διαγνωσμένο άσθμα ( 35-45%).
Πρέπει να αναφέρουμε πως υπάρχουν περιπτώσεις ατόμων που παρουσιάζουν άσθμα μόνο κατά την άσκηση. Τα ποσοστά ανάμεσα στους επαγγελματίες αθλητές κυμαίνονται στις διάφορες μελέτες μεταξύ 4-10%. Σε αθλήματα όμως που διενεργούνται σε πάγο (πχ χόκεϊ σε πάγο, σκι) τα ποσοστά μπορεί να φθάσουν μέχρι και το 50%.
Συμπτώματα:
Το ασκησιογενές άσθμα εμφανίζεται συνήθως μετά από έντονη άσκηση και χαρακτηρίζεται από πόνο στο στήθος, δυσκολία στην αναπνοή (δύσπνοια), ξηρό βήχα και σφύριγμα της αναπνοής (συριγμό). Τα συμπτώματα συνήθως αποδίδονται λανθασμένα στην άσκηση, στην κούραση και σε κακή φυσική κατάσταση, με αποτέλεσμα η διάγνωση να διαφεύγει στις πλείστες των περιπτώσεων. Αν κατ’ επανάληψη παρατηρείται υπέρμετρη δύσπνοια και κόπωση κατά την άσκηση, έντονο λαχάνιασμα με σφύριγμα στο στήθος ή βήχας μετά την άσκηση, πρέπει να εγείρεται η υποψία του άσθματος σχετιζόμενο με την άσκηση. Η υποψία αυτή πρέπει να είναι πιο μεγάλη εάν τα συμπτώματα συμβαίνουν σε παιδιά.

Μηχανισμός:
Το ασκησιογενές άσθμα παρατηρείται συνήθως σε αερόβια (πχ ποδόσφαιρο, σκι, κολύμπι) παρά σε αναερόβια (πχ άρση βαρών) αθλήματα . Στα αερόβια αθλήματα παρατηρείται μία συνεχής κίνηση και εναλλαγή του αέρα στους αεραγωγούς η οποία επηρεάζει τόσο την ύγρανση, όσο και και τη θερμοκρασία των βρόγχων. Αυτό, με ένα άγνωστο μέχρις στιγμής τρόπο πυροδοτεί μία αλυσίδα βιοχημικών αντιδράσεων, με αποτέλεσμα τη στένωση των αεροφόρων οδών (βρογχόσπασμο) και άρα την εμφάνιση των συμπτωμάτων της νόσου.

Ενώ ο ακριβής μηχανισμός δεν είναι ακόμη ξεκάθαρος, υπάρχουν αρκετά δεδομένα τα οποία υποστηρίζουν πως ίσως η μηχανισμός του ασκησιογενούς άσθματος, να είναι διαφορετικός από τον μηχανισμό του κλασικού άσθματος. 

Η διαρκής κίνηση του αέρα μέσα στους βρόγχους φαίνεται να ξηραίνει τον βλεννογόνο. Τότε ο οργανισμός σε μία προσπάθεια ύγρανσης των βρόγχων, αυξάνει την αιμάτωση τους, με συνέπεια την στένωση του αυλού, δηλαδή βρογχόσπασμο. Το ίδιο αποτέλεσμα φαίνεται να προκαλείται και από την πτώση της θερμοκρασίας των αεροφόρων οδών ως αποτέλεσμα και πάλι της κίνησης του αέρα. Ο οργανισμός και πάλι αυξάνει την αιμάτωση των βρόγχων σε μία προσπάθεια να θερμάνει τον αεραγωγό με αποτέλεσμα και πάλι το βρογχόσπασμο.
Αυτές οι θεωρίες εξηγούν σε ικανοποιητικό βαθμό το λόγο που το ασκησιογενές άσθμα είναι συχνότερο σε αερόβια αθλήματα που διαδραματίζονται σε ξηρό και κρύο περιβάλλον όπως πχ το σκι.

Αίτια:
Τα αίτια του ασκησιογενούς άσθματος είναι ποικίλα και αρκετές φορές άγνωστα. Γενικά όσες παθήσεις προκαλούν αυξημένες εκκρίσεις και οίδημα των βρόγχων, με συνέπεια τη μείωση της διαμέτρου τους, αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης του άσθματος κοπώσεως. Χρόνιες παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος όπως το άσθμα και η αλλεργική ρινίτιδα, λοιμώξεις του αναπνευστικού όπως η οξεία βρογχίτιδα, η παρουσία αλλεργιογόνων όπως η γύρη αλλά και η μόλυνση του περιβάλλοντος είναι κάποια παραδείγματα.

Χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στο περιβάλλον ορισμένων αθλημάτων μπορεί προκαλέσουν είτε εμφάνιση είτε επιδείνωση των συμπτωμάτων σε άτομα με προδιάθεση. Τέτοια παραδείγματα είναι  το χλώριο στις πισίνες και τα τα εντομοκτόνα, φυτοφάρμακα, λιπάσματα και ζιζανιοκτόνα που μπορεί να χρησιμοποιούνται στη διατήρηση των γηπέδων

Τέλος, ορισμένα φάρμακα ή κατηγορίες φαρμάκων μπορούν να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν την βρογχική υπεραντιδραστικότητα. Παραδείγματα φαρμάκων είναι οι
β-αποκλειστές (b-blockers), η ασπιρίνη, τα διάφορα και ευρέως χρησιμοποιούμενα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ) και τα διουρητικά.

Διάγνωση:
Για να τεθεί η διάγνωση του άσθματος κατά την άσκηση πρέπει πρώτα να τεθεί η υποψία. Για αυτό το λόγο  συμπτώματα όπως αυτά αναφέρθηκαν (έντονη δύσπνοια κοπώσεως, βήχας μετά την  κόπωση) δεν πρέπει να περνούν απαρατήρητα. Αφότου τεθεί η υποψία ακολούθως πρέπει να γίνει εκτίμηση από πνευμονολόγο ο οποίος θα με βάση το ιστορικό, τα συμπτώματα και την κλινική εξέταση θα κρίνει εάν στοιχειοθετείται η διάγνωση της νόσου.

Η εξέταση ρουτίνας του αναπνευστικού συστήματος είναι η σπιρομέτρηση. Εάν η δοκιμασία είναι παθολογική τότε συνήθως χορηγείται εισπνεόμενο βρογχοδιασταλτικό και επαναλαμβάνεται η μέτρηση. Εάν η μετρήσεις βελτιωθούν τότε τίθεται η διάγνωση του άσθματος. Εάν η δοκιμασία είναι φυσιολογική τότε προχωρούμε στις δοκιμασίες πρόκλησης. Τονίζεται πως τα φυσιολογικά αποτελέσματα της σπιρομέτρησης δεν αποκλείουν ούτε το άσθμα ούτε και φυσικά το ασκησιογενές άσθμα.

Οι δοκιμασίες πρόκλησης περιλαμβάνουν την πρόκληση στην άσκηση, τον ευκαπνική εθελούσια υπέρπνοια,  την πρόκληση με υπέρτονα διαλύματα (μαννιτόλη), τη φαρμακευτική πρόκληση (μεταχολίνη) και την ανταπόκριση στη βρογχοδιαστολή. Σκοπός αυτών των δοκιμασιών είναι να δειχθεί εάν υπάρχει σημαντική διαφορά μεταξύ των σπιρομετρήσεων προ και μετά τη δοκιμασία πρόκλησης, κάτι το οποίο θέτει τη διάγνωση του άσθματος.

Θα σταθούμε λίγο στη δοκιμασία πρόκλησης με την άσκηση η οποία αποτελεί και την εξέταση επιλογής. Με βάση αυτή τη μεθοδολογία, ο αθλητής (συνήθως), με την υποψία ασκησιογενούς άσθματος, ασκείται και γίνεται ταυτόχρονη αξιολόγηση των συμπτωμάτων. Η άσκηση μπορεί να γίνει είτε ελεγχόμενα στο εργαστήριο είτε στο φυσικό χώρο άσκησης του ατόμου (γήπεδο, πισίνα κοκ).

Το πλεονέκτημα της άσκησης στο εργαστήριο (εργοσπιρομέτρηση) είναι ότι δίνεται η δυνατότητα καταγραφής μίας πληθώρας παραμέτρων χρήσιμων για τους αθλητές, γίνονται σπιρομετρήσεις κατά την άσκηση και όχι μόνο προ και μετά, και ανάλογα με τον εξοπλισμό παρακολουθείται ταυτόχρονα η καρδιακή λειτουργία (καρδιοαναπνευστική δοκιμασία κοπώσεως). 

Το πλεονέκτημα της διενέργειας τη δοκιμασίας στο φυσικό περιβάλλον της άσκησης, είναι πως γίνεται σε πραγματικές συνθήκες. Αφενός υπάρχουν οι παράγοντες οι οποίοι μπορεί να συμβάλουν στην εμφάνιση του άσθματος, όπως το κρύο και η χλωρίνη και αφετέρου γίνεται το είδος άσκησης στο οποίο ειδικεύεται ο αθλητής. Μειονέκτημα είναι τα λιγότερα δεδομένα που συλλέγονται.

Επί αμφιβολίας ο συνδυασμός των 2 μεθόδων (εργαστήριο και φυσικό περιβάλλον) λύνει συνήθως το διαγνωστικό πρόβλημα.

Αντιμετώπιση:
Η αντιμετώπιση άσθματος κοπώσεως είναι σχετικά απλή και γίνεται με τα ίδια φάρμακα που γίνεται και αντιμετώπιση του άσθματος γενικότερα. Εάν το παιδί ή ο αθλητής έχει συμπτώματα άσθματος και όταν δεν ασκείται τότε περιλαμβάνει φάρμακα όπως τα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή, βρογχοδιασταλτικά μακράς δράσης και τα τα αντιλευκοτριένια. Αν όμως τα συμπτώματα εμφανίζονται μόνο κατά την άσκηση τότε η χρήση ενός βρογχοδιασταλτικού βραχείας δράσης (σαλβουταμόλη) ή αντιλευκοτριένιων συνήθως είναι αρκετή.

Πρόγνωση:
Η πρόγνωση είναι εξαιρετική για τα άτομα με άσθμα σχετιζόμενο την άσκηση.  Όπως αναφέρθηκε το άσθμα όχι μόνο δεν πρέπει να αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για άσκηση αλλά αντιθέτως πρέπει να αποτελεί κίνητρο. Με την κατάλληλη πνευμονολογική παρακολούθηση και παρέμβαση τα συμπτώματα είτε εξαλείφονται είτε περιορίζονται στο ελάχιστο.

(Για το άσθμα γενικά, πατήστε ΕΔΩ)

Τρίτη 29 Οκτωβρίου 2013

Η οικιακή μούχλα. Τι κινδύνους εγκυμονεί για την υγεία μας, τρόποι αντιμετώπισης.



Η μούχλα είναι διάφοροι τύποι μικροσκοπικών μυκήτων που βρίσκονται παντού  και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του οικοσυστήματος. Υπάρχουν πάρα πολλά είδη και αρκετές δεκάδες από αυτά μπορούν να αναπτυχθούν μέσα στα σπίτια. Τρέφονται με οργανική ύλη και αναπαράγονται απελευθερώνοντας σπόρια.

Υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες διαφορετικά είδη μούχλας, αλλά μόνον δέκα από αυτά προκαλούν προβλήματα υγείας – συνήθως ασθματικές κρίσεις, ιγμορίτιδα, βρογχίτιδα και άλλα νοσήματα των πνευμόνων, καθώς και αλλεργικές αντιδράσεις. Για περισσότερα που αφορούν το άσθμα, πατήστε ΕΔΩ

Η μούχλα απειλεί περισσότερο την υγεία των κατωτέρω ομάδων ανθρώπων:
όσοι υποφέρουν από άσθμα και άλλες ασθένειες του αναπνευστικού
όσοι είναι ανοσοκατασταλμένοι
οι άνθρωποι μεγάλης ηλικίας & τα βρέφη, νήπια και γενικά τα παιδιά προσχολικής ηλικίας.

Οι πιθανές ενδείξεις πως υπάρχει πρόβλημα με μούχλα στο σπίτι συμπεριλαμβάνουν βήχα, συνεχή κόπωση, ερεθισμό των ματιών και του λαιμού, πονοκεφάλους, δερματικούς ερεθισμούς και ναυτία.

Τα σπόρια από κάποιες μούχλες (π.χ. Ασπέργιλος flavus, αφρικάνικος ασπέργιλος κτλ.) είναι εξαιρετικά τοξικά, υπήρξαν δε, υπεύθυνα για πολλούς θανάτους, με πιο γνωστό αυτούς των αρχαιολόγων στον Τάφο του Φαραώ. Τότε επειδή η αιτία ήταν άγνωστη, τους απέδωσαν στην κατάρα του Φαραώ.
Οι ισχυρότατα τοξικές και καρκινογόνες αφλατοξίνες παράγονται από μούχλα που αναπτύσσεται κυρίως σε ξηρά φρούτα, ξηρούς καρπούς (ιδιαίτερα στα αράπικα φυστίκια και αμύγδαλα), μπαχαρικά, σιτηρά και σε τυριά όταν υπάρξουν κατάλληλες συνθήκες υγρασίας και θερμοκρασίας. Επίσης μπορεί να εμφανισθούν στο γάλα ζώων που έχουν τραφεί με ζωοτροφές (καλαμπόκι κ.λπ.), στα οποία είχαν αναπτυχθεί μύκητες.

Τα σπίτια στην εποχή μας – υπακούοντας και στις σύγχρονες επιταγές για ενεργειακή επάρκεια – κατασκευάζονται πιο σφραγισμένα απ’ ό,τι παλιότερα.
Τα παλιά σπίτια έμπαζαν από διάφορες χαραμάδες και ο ανεξέλεγκτος αυτός φυσικός εξαερισμός βοηθούσε στην αποτροπή συμπυκνώσεων και των φαινομένων της μούχλας.
Βέβαια το μειονέκτημα είναι ότι ανεξέλεγκτος αερισμός σημαίνει ότι θα μπουν μέσα στο σπίτι καυσαέρια, οσμές, θόρυβος και βέβαια θα υπάρχει και το ενεργειακό κόστος.
Το ενεργειακό κόστος είναι που αποτρέπει τον ελεγχόμενο φυσικό εξαερισμό σε πολλά σπίτια σε μια προσπάθεια για εξοικονόμηση ενέργειας. Αυτό όμως φέρνει συμπυκνώσεις και μούχλα.
Για να αναπτυχθεί η μούχλα μέσα σ’ ένα σπίτι, θα πρέπει να συνδυάζονται όλοι ή οι περισσότεροι από τους κάτωθι παράγοντες:

- Να υπάρχει αυξημένη υγρασία είτε σαν εσωτερική σχετική υγρασία ή σαν υγρασία που μπαίνει μέσα στο σπίτι από υπόγεια ή ατέλειες στους τοίχους και στο δώμα, σαν υγρασία από μόνιμες μικροδιαρροές λόγω αστοχίας των υδραυλικών συστημάτων είτε, τέλος, σαν υγρασία λόγω πλημμύρας.
- Να υπάρχει οργανική ύλη για να μπορεί να τραφεί.
- Να υπάρχει σχετική έλλειψη αερισμού.
- Να υπάρχει αρκετή βρομιά που υποβοηθά την ανάπτυξη της μούχλας δίνοντάς της κατάλυμα και τροφή.
- Να υπάρχουν ταπετσαρίες σε αμόνωτους τοίχους, χαλιά και μοκέτες σε υπόγεια και υφασμάτινα πατάκια σε υγρούς χώρους όπως τα μπάνια.
- Υποθερμασμένοι εξωτερικοί τοίχοι ή υποθερμασμένα δωμάτια και χώροι (υποβοηθούν τη συμπύκνωση).
 - Στην εμφάνιση της "μούχλας" στις γωνίες των ταβανιών υπεύθυνες θεωρούνται οι "θερμογέφυρες" (αμόνωτα κομμάτια μπετόν που είναι ψυχρότερα από τον υπόλοιπο τοίχο) και εκεί πάνε και "κάθονται" οι υδρατμοί και υγροποιούνται, με αποτέλεσμα να μαυρίζει το μέρος αυτό.
- Το σκοτάδι βοηθάει την ανάπτυξη μούχλας, γιατί ευνοεί την διατήρηση της υγρασίας. Όχι όμως ότι η μούχλα δεν αναπτύσσεται στο φως.

Το κλειδί για τη λύση των προβλημάτων της μούχλας βρίσκεται στην υγρασία. Εάν ελέγξουμε την υγρασία, ελέγχουμε και τη μούχλα.

Υπάρχουν αρκετοί τρόποι για να ελέγξετε και κυρίως να περιορίσετε την υγρασία στο χώρο του σπιτιού.
Ο αερισμός ή εξαερισμός είναι ένα από τα μέτρα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αποτροπή των φαινομένων συμπύκνωσης και κατ’ επέκταση της δημιουργίας μούχλας.
Ο καλύτερος τρόπος για να αερίζουμε είναι να ανοίγουμε για λίγα λεπτά τα κουφώματα σε αντικρυστά μέρη του σπιτιού και να ανανεώνουμε πλήρως τον εσωτερικό αέρα.
Μια άλλη πρακτική λιγότερο αποτελεσματική είναι να αφήνουμε 1-2 κουφώματα ανοικτά για λίγα χιλιοστά ή εκατοστά.
Μία καλή λύση είναι οι ειδικοί αφυγραντήρες, που πωλούνται στο εμπόριο. Βάλτε τους σε λειτουργία όσο πιο συχνά μπορείτε, για να απορροφήσουν όσο περισσότερη υγρασία γίνεται, εμποδίζοντας τη μούχλα να αναπτυχθεί.
Αν έχετε αρκετά φυτά εσωτερικού χώρου, σιγουρευτείτε ότι δεν το παρακάνετε με το πότισμα. Ποτίστε τα φυτά σας με όσο νερό χρειάζεται και μην κάνετε υπερβολές, οι οποίες, όχι μόνο δε βοηθούν τα φυτά σας, αλλά ευνοούν την ανάπτυξη της μούχλας.
Αφού τελειώσετε το μπάνιο ή το ντους σας, ανοίξτε παράθυρα ή εξαερίστε μηχανικά. Κρατάτε κλειστή την πόρτα του μπάνιου, έτσι ώστε οι υδρατμοί να μην διαχέονται στο υπόλοιπο σπίτι. Μηχανικό ή φυσικό εξαερισμό χρειάζεται και η κουζίνα. Ιδανικό είναι, να αφήνουμε το παράθυρο του μπάνιου ανοικτό όταν κάνουμε μπάνιο.
Επίσης το ίδιο να κάνουμε στην κουζίνα όταν μαγειρεύουμε.

Μη στεγνώνετε ρούχα μέσα στο σπίτι και μάλιστα στις κρεβατοκάμαρες.
Πολύ επιβαρυντικά είναι τα θερμαντικά σώματα που λειτουργούν με κηροζίνη ή υγραέριο.

Το επόμενο βήμα είναι να αντιμετωπίσουμε την υπάρχουσα μούχλα. Το ορθότερο είναι να μην κινηθούμε επιπόλαια κάνοντας άσκοπες κινήσεις, χρησιμοποιώντας προϊόντα τύπου χλωρίνης που είναι αναποτελεσματικά, διαβρωτικά και επικίνδυνα. Υπάρχουν ειδικά καθαριστικά για μύκητες τα οποία είναι αποτελεσματικά.

Παρασκευή 25 Οκτωβρίου 2013

Ο θωρακικός πόνος. Πότε να ανησυχήσετε. Τι να κάνετε.



Ο θωρακικός πόνος μπορεί να προέρχεται απο το θωρακικό τοίχωμα (μυϊκό τοίχωμα, πλευρές, σπονδυλική στήλη), τους πνεύμονες, τον υπεζωκότα, τη τραχεία, τη καρδιά και τα μεγάλα αγγεία, τον οισοφάγο και το διάφραγμα. Επίσης, μπορεί να είναι αντανακλαστικός από παθήσεις της κοιλιάς. Τέλος, πολύ συχνός, είναι ο θωρακικός πόνος που συνδέεται με το άγχος.

Πότε θα καλέσετε ασθενοφόρο.
Επίμονος ή οξύς θωρακικός πόνος, μπορεί να οφείλεται σε πάρα πολύ σοβαρές και απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις, όπως στεφανιαία νόσος, πνευμονική εμβολή, διαχωριστικό ανεύρυσμα ή πνευμοθώρακας (πατήστε ΕΔΩ) και γι΄ αυτό θα πρέπει χωρίς χρονοτριβή να καλέσετε το γιατρό σας ή ακόμα καλύτερα, να ξεκινήσουν ταυτόχρονα ενέργειες για μεταφερθείτε σε νοσοκομείο - ιδιαίτερα εάν είστε άνδρας άνω των 40 χρονών ή γυναίκα άνω των 50.
Η υποψία και μόνο ενός εμφράγματος δεν αφήνει περιθώρια για παράτολμους ελιγμούς, για πρόχειρες επί τόπου διαγνώσεις χωρίς νοσοκομείο, ούτε για ηρωισμούς. Αν έχετε πόνο στο στήθος που φαίνεται να προέρχεται από το στέρνο, το σαγόνι, το λαιμό, τους ώμους, τα χέρια ή το επάνω μέρος της κοιλιάς, ίσως πρόκειται για καρδιοπάθεια. Η θεραπεία για τη σωτηρία της ζωής σας πρέπει ν' αρχίσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα. 


Πάρτε μία ασπιρίνη (αν δεν πάσχετε απο πεπτικά νοσήματα και δεν έχετε αλλεργία) και καλέστε αμέσως ασθενοφόρο! Όσο πιο γρήγορα φτάσετε στο νοσοκομείο τόσο μικρότερες θα είναι οι επιπτώσεις του εμφράγματος.

Γενικά, ο πόνος στο στήθος που διαρκεί περισσότερο από δέκα λεπτά (σε ακινησία), πρέπει να διερευνηθεί αμέσως από γιατρό. Όλοι οι πόνοι στο στήθος θεωρούνται ότι σχετίζονται με την καρδιά μέχρις αποδείξεως του εναντίου.

Και προσοχή σε επικίνδυνες συμβουλές!
Σε καμία περίπτωση ο ασθενής, δεν θα πρέπει να κάνει οποιαδήποτε προσπάθεια ανάνηψης βήχοντας διότι μπορεί να επιφέρει τραγικά αποτελέσματα για την υγεία.
Η American Heart Association (Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία), δεν εγκρίνει επ'ουδενί την Καρδιοπνευμονική Αναζωογόνηση με τον βήχα που έχει πάρει ευρεία δημοσιότητα στο Διαδίκτυο (πατήστε ΕΔΩ)


Δυστυχώς, οι περισσότεροι εμφραγματίες κινητοποιούνται έπειτα από τρεις ή τέσσερις ώρες. Η καθυστέρηση προκαλεί μεγάλη ζημιά στο μυοκάρδιο, ενώ ένας στους πέντε χάνει τη ζωή του καθ' οδόν προς το νοσοκομείο.

Τα καρδιαγγειακά νοσήματα αναδεικνύονται σε παγκόσμιο «δολοφόνο», καθώς «ευθύνονται» για το 30% της παγκόσμιας θνησιμότητας.


Μόνο στην Αττική καταγράφονται ετησίως 3.000 έως 4.000 εμφράγματα του μυοκαρδίου. Βασικός «σύμμαχος» των καρδιαγγειακών είναι ο διαβήτης.

Η πνευμονική εμβολή προκαλεί επίσης οξύ πόνο στο στήθος, που ίσως να μη μπορεί να διακριθεί από εκείνο του εμφράγματος του μυοκαρδίου.

Ο πόνος από πνευμονική εμβολή είναι συνήθως στο πλάγιο και όχι στο πρόσθιο θωρακικό τοίχωμα και έχει χαρακτήρες πόνου στα πλευρά, επιτεινόμενος με τις αναπνευστικές κινήσεις.

Συνήθως, συνοδεύεται από άλλα πνευμονικά συμπτώματα, όπως δύσπνοια, αιμόπτυση, καθώς και πυρετό.

Το διαχωριστικό ανεύρυσμα προκαλεί οξύ πόνο, δραματικό σε ένταση. Συχνά η όλη εικόνα μοιάζει με αυτή του οξέος εμφράγματος μυοκαρδίου. Συνυπάρχουν συνήθως και άλλα ευρήματα που χαρακτηρίζουν εσωτερική αιμορραγία (ωχρότητα, ταχυκαρδία, πτώση της προηγούμενης υψηλής πίεσης).

Ο πόνος που δεν αντανακλά πουθενά και ιδιαίτερα στην πλάτη, στο λαιμό ή τα χέρια, όπου συνήθως αντανακλά ο καρδιακός πόνος, τότε μπορεί να οφείλεται σε οισοφαγίτιδα, δηλαδή σε φλεγμονή του οισοφάγου.
Ο οισοφάγος είναι ένας μυώδης σωλήνας που συνδέει το στόμα με το στομάχι και από τον οποίο περνούν οι τροφές. Ο καυστικός αυτός πόνος (καούρα) μπορεί να εκδηλωθεί μετά το φαγητό και ιδιαίτερα τη νύχτα. Όταν ο άνθρωπος είναι ξαπλωμένος, και αυτό συμβαίνει κατά τον ύπνο, τα όξινα υγρά του στομαχιού είναι δυνατόν να παλινδρομήσουν και να προκαλέσουν οισοφαγίτιδα. Αυτό παρατηρείται κυρίως όταν υπάρχει κήλη του οισοφάγου. Ο καυστικός αυτός πόνος υποχωρεί ύστερα από λήψη αντιόξινων φαρμάκων ή γάλακτος. Αντίθετα ο πόνος αυτός χειροτερεύει όταν ο άνθρωπος τρώει ερεθιστικά φαγητά με καρυκεύματα ή πίνει οινοπνευματώδη.
Ο μυοσκελετικός πόνος, συνδέεται συχνά με τοπική ευαισθησία πράγμα που δε συμβαίνει στο έμφραγμα.  Όταν ο πόνος προκαλείται με μια κίνηση, ένα κτύπημα, το βήχα ή το φτάρνισμα και ανακουφίζεται μετά από μασάζ, ζεστά επιθέματα και διάφορους χειρισμούς, συνηγορεί για μυοσκελετική προέλευση.

Υγρασία και αναπνευστικό



Οι απότομες αλλαγές του καιρού, και κυρίως η αύξηση της υγρασίας, επιδεινώνουν την υγεία ατόμων με χρόνια αναπνευστικά προβλήματα, όπως το βρογχικό άσθμα (πιέστε ΕΔΩ)

Στα αναπνευστικά προβλήματα συμβάλλουν και οι μύκητες (εσωτερικών και εξωτερικών χώρων), που αναπτύσσονται από την υγρασία. 
Αν βγείτε από το ζεστό περιβάλλον του εσωτερικού ενός οικήματος, στην υγρή ατμόσφαιρα και σας πιάσει ξερόβηχας ο οποίος θα σταματήσει αργότερα, αλλά θα επανέλθει την επόμενη μέρα, τότε αυτό μπορεί να είναι ένδειξη ήπιου άσθματος ή υπερευαισθησίας του αναπνευστικού. 
Σε αυτή την περίπτωση, απαραίτητη είναι η επίσκεψή σας σε πνευμονολόγο για σπιρομετρικό έλεγχο.
Συμβουλή: Αποφεύγετε τη σωματική άσκηση σε υπαίθριους χώρους με υγρό καιρό, αν αντιμετωπίζετε αναπνευστικά προβλήματα, γιατί ο υγρός αέρας μπορεί να επιδεινώσει την κατάστασή σας. Επίσης, αν τελικά αποδειχθεί ότι πάσχετε από άσθμα και ζείτε σε περιοχή με αυξημένη υγρασία, συμβουλευτείτε το γιατρό σας μήπως πρέπει να αυξήσετε προσωρινά,

τη δόση της φαρμακευτικής αγωγής σας, ώστε να προλάβετε την εκδήλωση μιάς ασθματικής κρίσης.

Τρίτη 22 Οκτωβρίου 2013

Ακάρεα. Τι είναι και πόσο μπορούν να μας ταλαιπωρούν



Τα ακάρεα είναι μικροσκοπικοί οργανισμοί μεγέθους σχεδόν 0,3 χιλιοστών του μέτρου (αόρατοι με γυμνό μάτι) που ανήκουν στην οικογένεια των αρθροπόδων. Στο μικροσκόπιο, φαίνονται αρκετά αποκρουστικά. Η παρουσία τους δεν έχει σχέση με το πόσο καθαρό είναι ένα σπίτι, αλλά με τις ιδιαίτερες συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας που επικρατούν στο περιβάλλον του σπιτιού.
Υπάρχουν διάφορα είδη ακάρεων, όμως αυτά που προκαλούν τις περισσότερες αλλεργίες είναι τα λεγόμενα δερματοφαγοειδή (τρέφονται από την πιτυρίδα του ανθρώπου και τα υπόλοιπα νεκρά κύτταρα της επιδερμίδας που πέφτουν καθημερινά από το σώμα), έχουν ανάγκη τη θερμότητα του ανθρώπινου σώματος και επιζητούν την υγρασία, καθώς το σώμα τους αποτελείται κατά 75-80% από νερό. Πολλαπλασιάζονται ακόμη περισσότερο στα σπίτια όπου ζουν κατοικίδια ζώα, αφού τα νεκρά κύτταρα στο τρίχωμά τους αποτελούν την ύψιστη πηγή τροφής για αυτά.
Παρά το μικρό τους μέγεθος, τα ακάρεα της οικιακής σκόνης είναι μεγάλα για να εισχωρήσουν βαθιά μέσα στη μύτη ή τους πνεύμονες μέσω της αναπνοής και οι έρευνες έχουν δείξει ότι το αλλεργιογόνο που προκαλεί το άσθμα εντοπίζεται στα περιττώματά τους. Πρόκειται για μία πρωτεΐνη που εκκρίνεται από το έντερο των ακάρεων και χρησιμοποιείται για την πέψη των λεπιών των ανθρώπινου δέρματος που έχουν καταναλώσει.


Η αλλεργία στα ακάρεα της σκόνης μπορεί να εκδηλωθεί με διαφορετικά συμπτώματα, αναλόγως τους βλεννογόνους που θα προσβάλει. Έτσι λοιπόν, μπορεί να προκαλέσει ρινική συμφόρηση και συχνά φτερνίσματα στην περίπτωση ρινίτιδας, σακούλες στα κάτω βλέφαρα στην περίπτωση φλεβικής συμφόρησης στην περιοχή των ματιών, ανεξέλεγκτη δακρύρροια και φωτοευαισθησία στην περίπτωση επιπεφυκίτιδας ή βήχα, βάρος στο θώρακα και δύσπνοια στην περίπτωση βρογχικού άσθματος. Το 50-80% των περιπτώσεων εμφάνισης αλλεργικού άσθματος συνδέονται με τα ακάρεα της σκόνης (πατήστε ΕΔΩ).
Τα συμπτώματα εμφανίζονται κυρίως το διάστημα ανάμεσα στο τέλος του καλοκαιριού και τις αρχές του φθινοπώρου, αφού τα ακάρεα αγαπούν ιδιαίτερα τον συνδυασμό ζέστης και υγρασίας.

Η διάγνωση της αλλεργίας στα ακάρεα, γίνεται από τους αλλεργιολόγους με τη διενέργεια των αλλεργικών δερματικών δοκιμασιών. Η αντιμετώπιση του προβλήματος συνίσταται στην αποφυγή, ενδεχόμενα στη θεραπεία απευαισθητοποίησης (ανοσοθεραπεία) και στη φαρμακευτική αγωγή.
Εάν αποδειχθεί ότι το άσθμα σας οφείλεται σε αλλεργία στα ακάρεα, πρέπει οπωσδήποτε να κάνετε σπιρομετρικό έλεγχο προ και μετά βρογχοδιαστολής σε ειδικό πνευμονολογικό εργαστήριο και ο Πνευμονολόγος σας στη συνέχεια θα καθορίσει τη φαρμακευτική αγωγή που θα ακολουθήσετε.

Μέτρα για τη μείωση των ακάρεων στο σπίτι

1. Μέσα στο σπίτι η ιδανική θερμοκρασία θα πρέπει να είναι γύρω στους 21 βαθμούς Κελσίου τον χειμώνα και γύρω στους 22-24 το καλοκαίρι. Την ίδια στιγμή, το ποσοστό της υγρασίας δεν θα πρέπει να ξεπερνάει το 55%.
2. Αερίζετε όλα τα δωμάτια τουλάχιστον μία φορά τη μέρα, κατά προτίμηση το πρωί. Τις ίδιες ώρες, είναι σημαντικό να λιάζετε και να αερίζετε τα μαξιλάρια και τα σεντόνια.
3. Αντικαταστήστε τα στρώματα και τα μαξιλάρια με γέμιση από μαλλί ή πούπουλα με άλλα που να περιέχουν πολυουρεθάνιο και φροντίστε να τα ανανεώνετε κάθε 2-3 χρόνια.
4. Το κάλυμμα του στρώματος θα πρέπει να πλένεται τουλάχιστον κάθε δύο μήνες σε θερμοκρασία 60 βαθμών Κελσίου, τα σεντόνια και οι μαξιλαροθήκες τουλάχιστον κάθε βδομάδα, ενώ τα πιο βαριά σκεπάσματα τουλάχιστον κάθε μήνα.
5. Προτιμότερο είναι να μην υπάρχουν χαλιά στο σπίτι (κυρίως στις κρεβατοκάμαρες), αν αυτό δεν είναι δυνατό τοποθετήστε λεπτά χαλιά χωρίς μεγάλο πέλος, σκουπίστε τα τακτικά με ηλεκτρική σκούπα και αφαιρέστε τα όταν δεν χρειάζονται πια.
 6. Καθαρίζετε συχνά τις εγκαταστάσεις της θέρμανσης και του κλιματισμού. Ο απορροφητήρας της κουζίνας θα πρέπει να έχει έξοδο στο εξωτερικό περιβάλλον και να διαθέτει φίλτρο που να καθαρίζεται συχνά.
7. Επιλέξτε έπιπλα και διακοσμητικά από υλικά που δεν έλκουν τη σκόνη.
8. Για να απομακρύνετε τη σκόνη από τα έπιπλα χωρίς να τη διασκορπίζετε στον αέρα, χρησιμοποιείτε ηλεκτροστατικά ξεσκονόπανα. Για τα πατώματα, προτιμήστε ηλεκτρικές σκούπες με κάδο νερού ή ειδικό φίλτρο
9. Σε περίπτωση παρουσίας αλλεργικών παιδιών, αποφύγετε τα κατοικίδια ζώα. Αν αυτά ωστόσο υπάρχουν, τότε θα πρέπει να βουρτσίζετε το τρίχωμά τους τουλάχιστον μία φορά τη βδομάδα και να το πλένετε τακτικά.
10. Απομακρύνετε τα γούνινα παιχνίδια από το δωμάτιο των παιδιών ή αν δεν είναι δυνατόν πλύνετε τα στο πλυντήριο σε θερμοκρασία 60 βαθμών Κελσίου, δύο φορές την εβδομάδα.

Παρασκευή 18 Οκτωβρίου 2013

Μερικές απλές έννοιες για την οξυγονοθεραπεία στο σπίτι



Ο αέρας  που αναπνέουμε περιέχει 21% οξυγόνο. Αυτή  η ποσότητα είναι αρκετή για άτομα με φυσιολογική πνευμονική λειτουργία αλλά και για πολλούς με αναπνευστικά νοσήματα. Παρόλα αυτά, αρκετοί ασθενείς δεν μπορούν να λάβουν την απαραίτητη ποσότητα οξυγόνου μέσω της φυσιολογικής αναπνοής και έτσι χρειάζεται να τους χορηγηθεί συμπληρωματικά για να διατηρήσουν φυσιολογική την αναπνευστική τους λειτουργία

Σε ποιες παθήσεις απαιτείται οξυγονοθεραπεία στο σπίτι;
Ασθενείς με Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), Πνευμονική Ίνωση, Πνευμονική Υπέρταση αλλά και ασθενείς με σοβαρή Καρδιακή Ανεπάρκεια είναι δυνατόν να χρειάζονται συμπληρωματικό οξυγόνο. Γενικώς η οξυγονοθεραπεία στο σπίτι ενδείκνυται σε περιπτώσεις ύπαρξης αναπνευστικής ανεπάρκειας, δηλαδή έλλειψης οξυγόνου στον οργανισμό.

Πότε ο γιατρός θα συστήσει οξυγόνο στο σπίτι;
Ο Πνευμονολόγος θα διαπιστώσει ότι ο ασθενής χρειάζεται συμπληρωματικό οξυγόνο, αφού πρώτα εξετάσει τα αέρια του αρτηριακού αίματος, μέσω μιας εξέτασης που ονομάζεται αέρια αρτηριακού αίματος, μετά από λήψη αίματος από μια αρτηρία του σώματος. Ο γιατρός σας επίσης μπορεί να μετρήσει τον κορεσμό  του αίματος σε οξυγόνο,  μέσω μιας μικρής συσκευής η οποία ονομάζεται παλμικό οξύμετρο και το οποίο εφαρμόζεται, χωρίς πόνο, στο δάχτυλο. Σε περίπτωση που διαπιστώσει χαμηλότερα από το επιθυμητό επίπεδα οξυγόνου και συνεκτιμήσει τη γενική κατάσταση του ασθενούς, θα συστήσει οξυγονοθεραπεία στο σπίτι και επανέλεγχο σε μετέπειτα στάδιο.  
Εάν κάνετε μόνοι σας χρήση παλμικού οξύμετρου, παρακαλώ, πατήστε ΕΔΩ

Πώς χρησιμοποιείται το οξυγόνο στο σπίτι;
Το οξυγόνο είναι φάρμακο και ως εκ τούτου είναι απαραίτητο να συνταγογραφηθεί από ειδικό Πνευμονολόγο.
Στην περίπτωση που συστηθεί οξυγονοθεραπεία στον ασθενή δίνονται σαφείς οδηγίες από τον ιατρό για την ποσότητα του συμπληρωματικού οξυγόνου που χρειάζεται, δηλαδή η ροή του οξυγόνου και οι ώρες λήψης του κατά το 24ωρο, οι οποίες θα πρέπει να ακολουθούνται με προσοχή.
Η χορήγηση χαμηλότερου οξυγόνου από αυτή που απαιτείται έχει ως αποτέλεσμα τη μειωμένη οξυγόνωση του εγκεφάλου και της καρδιάς, με συνέπεια την εύκολη κόπωση, τις διαταραχές συγκέντρωσης, την απώλεια μνήμης, ακόμα και το έμφραγμα του μυοκαρδίου και το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.
Αντιθέτως η χρήση υψηλότερων μιγμάτων οξυγόνου μπορεί να δημιουργήσει βλάβη στους πνεύμονες, σε ορισμένες περιπτώσεις να προκαλέσει ανεξέλεγκτη αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα με πολύ έντονες διαταραχές συμπεριφοράς ή λήθαργο και να  επιδεινώσει την προϋπάρχουσα αναπνευστική νόσο.

Για πόσο καιρό θα πρέπει να λαμβάνεται το οξυγόνο;
Αυτό θα το κρίνει ο Πνευμονολόγος κατά την παρακολούθηση του ασθενούς σε τακτική βάση. Κάποιοι ασθενείς μπορεί να χρειαστούν ακόμη και για ολόκληρο το υπόλοιπο της ζωής τους την οξυγονοθεραπεία στο σπίτι. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι ασθενείς χρειάζονται συμπληρωματικό οξυγόνο καθ’όλη τη διάρκεια της ημέρας, σε άλλες μόνο κατά τον ύπνο ή μόνο στην κόπωση. Ο Πνευμονολόγος θα κρίνει πόσες ώρες κατά τη διάρκεια της ημέρας και κάτω από ποιες συνθήκες θα χρησιμοποιεί ο ασθενής συμπληρωματικό οξυγόνο.

Τι θα πρέπει να προσέχει κάποιος που κάνει χρήση οξυγόνου σπίτι;
Ο ασθενής δεν πρέπει να διακόψει ή να τροποποιήσει  τη  οξυγονοθεραπεία, χωρίς την έγκριση του ιατρού του.
Ποτέ δεν πρέπει να καπνίζει αν λαμβάνει συμπληρωματικό οξυγόνο. Μπορεί να προκληθεί έκρηξη και να υποστεί σημαντικού βαθμού εγκαύματα.
Κρατάμε το οξυγόνο τουλάχιστον 2 μέτρα μακριά από πηγή φωτιάς στο σπίτι.
Σταθεροποιούμε τους κυλίνδρους στο σπίτι, για την αποφυγή ατυχημάτων από πτώση τους.


Ποια είδη οξυγονοθεραπείας υπάρχουν;
Με συμπυκνωτή οξυγόνου, που αποτελεί ειδική συσκευή που παράγει οξυγόνο και λειτουργεί με ηλεκτρικό ρεύμα ή μπαταρία. Πρόκειται για την πιο ευρέως διαδεδομένη μέθοδο παγκοσμίως. Το μειονέκτημα είναι ότι η καθαρότητα σε οξυγόνο, μειώνεται όσο αυξάνεται η ροή.
Με υγρό οξυγόνο σε μεταλλικό κύλινδρο
Με συμπιεσμένο αέριο οξυγόνο σε μεταλλικό μεγάλο ή μικρό κύλινδρο
Η χορήγηση οξυγόνου από τη συσκευή στον ασθενή γίνεται είτε με ρινική κάνουλα ή με ειδικές μάσκες οξυγονοθεραπείας (Venturi) που απαιτούν όμως πολύ υψηλές ροές οξυγόνου.

Πέμπτη 17 Οκτωβρίου 2013

Τα παλμικά οξύμετρα


Τελευταία, τα παλμικά οξύμετρα έχουν κάνει την εμφάνισή τους παντού, από τους πάγκους μικροπωλητών, τους πλανόδιους αλλοδαπούς και το διαδίκτυο, μέχρι τα super markets. Η τιμή τους ξεκινάει από 20€ (!) και μπορεί να φθάσει τα 1500€ (επαγγελματικά επιτραπέζια), ανάλογα με την ποιότητα, αξιοπιστία, χώρα προέλευσης κλπ. Και εδώ βέβαια, ισχύει ο χρυσός κανόνας "ό,τι πληρώνεις, παίρνεις".

Επόμενο είναι πολλοί ασθενείς που αντιμετωπίζουν αναπνευστικά προβλήματα και το περιβάλλον τους, να προμηθεύονται τέτοιες συσκευές για αυτοέλεγχο της κατάστασής τους. 
Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στη χρήση τους γιατί πολλές φορές είναι δυνατόν να δώσουν λάθος τιμές και να βάλουν τον ασθενή σε περιπέτειες. 
Παραδείγματα λάθος ενδείξεων: 
Κακή ποιότητα κατασκευής, πεσμένη μπαταρία, αναιμία, κακή κυκλοφορία του αίματος στα δάκτυλα, πυρετός, έντονο φως περιβάλλοντος χώρου, βαμμένα με σκούρο χρώμα νύχια κ.α. 
Γι'αυτό, αν κάτι δεν πάει καλά, ΜΗΝ κάνετε τίποτα μόνοι σας. Επικοινωνήστε με τον πνευμονολόγο σας.
Μόνο ο ειδικός Πνευμονολόγος είναι κατάλληλα εκπαιδευμένος να συνεκτιμήσει καταστάσεις και να επέμβει, συστήνοντας ή ρυθμίζοντας τυχόν προϋπάρχουσα οξυγονοθεραπεία.
Τελευταία, τα παλμικά οξύμετρα έχουν κάνει την εμφάνισή τους παντού, από τους πάγκους μικροπωλητών, τους πλανόδιους αλλοδαπούς και το διαδίκτυο, μέχρι τα super markets. Η τιμή τους ξεκινάει από 20€ (!) και μπορεί να φθάσει τα 1500€ (επαγγελματικά επιτραπέζια), ανάλογα με την ποιότητα, αξιοπιστία, χώρα προέλευσης κλπ. Και εδώ βέβαια, ισχύει ο χρυσός κανόνας "ό,τι πληρώνεις, παίρνεις".

Επόμενο είναι πολλοί ασθενείς που αντιμετωπίζουν αναπνευστικά προβλήματα και το περιβάλλον τους, να προμηθεύονται τέτοιες συσκευές για αυτοέλεγχο της κατάστασής τους.
Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στη χρήση τους γιατί πολλές φορές είναι δυνατόν να δώσουν λάθος τιμές και να βάλουν τον ασθενή σε περιπέτειες.
Παραδείγματα λάθος ενδείξεων:
Κακή ποιότητα κατασκευής, πεσμένη μπαταρία, αναιμία, κακή κυκλοφορία του αίματος στα δάκτυλα, πυρετός, έντονο φως περιβάλλοντος χώρου, βαμμένα με σκούρο χρώμα νύχια κ.α.
Γι'αυτό, αν κάτι δεν πάει καλά, ΜΗΝ κάνετε τίποτα μόνοι σας. Επικοινωνήστε με τον πνευμονολόγο σας.
Μόνο ο ειδικός Πνευμονολόγος είναι κατάλληλα εκπαιδευμένος να συνεκτιμήσει καταστάσεις και να επέμβει, συστήνοντας ή ρυθμίζοντας τυχόν προϋπάρχουσα οξυγονοθεραπεία.


Πατήστε ΕΔΩ για να μεταφερθείτε στη σελίδα της οξυγονοθεραπείας.