Τετάρτη 24 Ιουλίου 2013

Άσθμα και καταδύσεις: Επιτρέπεται; Τι κίνδυνοι υπάρχουν;


Ένα άτομο με άσθμα πρέπει να έχει πλήρη γνώση των πιθανών κινδύνων της κατάδυσης πριν του επιτραπεί να καταδυθεί. Άτομα με καλά ελεγχόμενο άσθμα μπορούν να καταδύονται, συνιστάται όμως να υποβάλλονται προηγουμένως σε ιατρικές εξετάσεις. 

Συμπτώματα άσθματος ή πρόσφατος παροξυσμός αποκλείουν ένα άτομο από την κατάδυση. Πρακτικά τα άτομα με άσθμα που ασχολούνται με καταδύσεις είναι πιο πιθανό να διαπιστώσουν ότι η ικανότητά τους για άσκηση μειώνεται κάτω από το νερό. Οταν ο δύτης βυθίζεται στο νερό, ο μέγιστος όγκος αερισμού του μειώνεται κατά 10%, ενώ κατά την κατάδυση στα 30 μέτρα, μειώνεται κατά 50%.
Άρα ένας δύτης με άσθμα μπορεί να παρουσιάσει δύσπνοια ακόμα και κατά την ήπια άσκηση κάτω από το νερό. Ένας άλλος κίνδυνος που προκαλείται από την πίεση κάτω από το νερό, είναι η ενδεχόμενη παγίδευση αέρα στις κυψελίδες των πνευμόνων λόγω της στένωσης των αεροφόρων οδών. Κατά την φάση της ανάδυσης η διαστολή του αέρα στις κυψελίδες μπορεί να προκαλέσει διάρρηξή τους και ενδεχομένως μια θανατηφόρα επιπλοκή που ονομάζεται πνευμονική εμβολή.
Η χορήγηση εισπνεόμενων κορτικοειδών για τον έλεγχο του άσθματος δεν αποτελεί αντένδειξη για τις καταδύσεις. Η χορήγηση βρογχοδιασταλτικών πριν από μια κατάδυση δεν συνιστάται, παρόλο που δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι αυξάνει τον κίνδυνο.

Δευτέρα 22 Ιουλίου 2013

Τι είναι το σύνδρομο της οικονομικής θέσης



Ονομάζεται «σύνδρομο της οικονομικής θέσης» και αφορά στα ανησυχητικά συμπτώματα που ενδέχεται να εμφανιστούν στις πτήσεις μεγάλης διάρκειας, όταν ο ταξιδιώτης επιλέγει να ταξιδέψει στην οικονομική θέση (σίγουρα βέβαια δεν αφορά τους επιβάτες της φωτογραφίας μας...) Δείτε τι ακριβώς συμβαίνει στον οργανισμό μας και λάβετε τα κατάλληλα μέτρα την επόμενη φορά που θα ταξιδέψετε με αεροπλάνο.
Κοιτάτε ξανά το ρολόι σας. Έχουν περάσει περίπου 3 ώρες από την στιγμή που απογειωθήκατε και εσείς είστε ακόμη σφιχτά δεμένος στο κάθισμα του αεροπλάνου. Τα πόδια σας έχουν πιαστεί και έχουν αρχίσει να μουδιάζουν. Και επειδή το στενό αεροπλάνο δεν ενδείκνυται για βόλτες και γυμναστική για να ξεπιαστείτε, αποφασίζετε να υπομείνετε καρτερικά το «βασανιστήριο» μέχρι να προσγειωθείτε με ασφάλεια. Πόσο κακό κάνετε, ωστόσο στον οργανισμό σας;


Πως προκαλείται το σύνδρομο;
Η πολύωρη ακινησία του σώματος και κυρίως των κάτω άκρων κατά τη διάρκεια της πτήσης, προκάλεσε σωρεία περιστατικών φλεβοθρομβώσεων ανάμεσα στους επιβάτες της οικονομικής θέσης, γεγονός που οδήγησε στην «βάφτιση» του συνδρόμου με την ονομασία «σύνδρομο της οικονομικής θέσης».
Ο στενός και περιορισμένος χώρος που έχουν στη διάθεσή τους οι επιβάτες της οικονομικής θέσης, κυρίως στον χώρο των ποδιών, αποτελεί κατά κύριο λόγο την αιτία της φλεβοθρόμβωσης, καθώς ο ταξιδιώτης ενδέχεται ακόμη και σε σχετικά μικρά σε διάρκεια ταξίδια (3-5 ώρες) να μην κουνηθεί καθόλου από την θέση του!
Η πολύωρη αδράνεια, το μεγάλο ύψος, ο εξαιρετικά περιορισμένος χώρος και η αφυδάτωση που προκαλείται στον οργανισμό με τα αεροπορικά ταξίδια, ευνοούν την θρόμβωση των κάτω άκρων, γεγονός που σε ακραία μορφή του μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στον θάνατο.


Τι έχει συμβεί μέχρι σήμερα;
Επίσημα καταγεγραμμένα περιστατικά θρομβώσεων μετά από πολύωρες πτήσεις, έχουν σημειωθεί σε όλο τον κόσμο. Οι ειδικοί μιλούν για 25 θανάτους που καταγράφηκαν στο αεροδρόμιο του Τόκιο, τα τελευταία 8 χρόνια εξαιτίας θρομβώσεων, 48 θανάτους στο αεροδρόμιο του Σίδνεϋ μετά από πολύωρες πτήσεις και πολλά άλλα περιστατικά σε όλα τα μεγάλα αεροδρόμια του κόσμου. Όσο για τον αριθμό των νοσηλευομένων εξαιτίας του συνδρόμου; Οι αριθμοί δυστυχώς, ξεπερνούν την φαντασία καθώς όλες οι χώρες έχουν αναφέρει παρόμοια περιστατικά. Οι ειδικοί ωστόσο, αναφέρουν πως τα κυκλοφορικά προβλήματα στις αρτηρίες, δεν συμβαίνουν μόνο στους επιβάτες της οικονομικής θέσης, αλλά και στην business class. Παρόλα αυτά, το θέμα φαίνεται πως έχει πάρει διαστάσεις καθώς πολλοί είναι εκείνοι οι επιβάτες που σκέφτονται τις ομαδικές αγωγές κατά συγκεκριμένων αεροπορικών εξαιτίας του περιορισμένου χώρου των καθισμάτων τους που προκαλεί προβλήματα υγείας. Από την άλλη πλευρά, οι αεροπορικές εταιρείες κωφεύουν απέναντι στο πρόβλημα, επικαλούμενες τις διεθνείς προδιαγραφές κατασκευής αεροσκαφών και εκμεταλλευόμενες ακόμη και το τελευταίο εκατοστό του αεροπλάνου προκειμένου να βγάλουν περισσότερα καθίσματα που μεταφράζονται σε περισσότερους επιβάτες και άρα περισσότερα κέρδη…


Ποια είναι τα συμπτώματα;
Σε γενικές γραμμές τα συμπτώματα του συνδρόμου της οικονομικής θέσης είναι κοινά, όμως υπάρχουν και οι εξαιρέσεις, όπου δυστυχώς ο επιβάτης δεν εμφανίζει κανένα σύμπτωμα κατά τη διάρκεια της πτήσης αλλά αρκετά αργότερα. Κατά γενική ομολογία πάντως, ένα από τα πρώτα συμπτώματα είναι το πρήξιμο στο ένα πόδι. Σε κάθε τέντωμα, το πόδι πονάει ενώ σε αρκετές περιπτώσεις, οι φλέβες είναι περισσότερο ορατές από το συνηθισμένο.
Στις «βουβές» περιπτώσεις, εκεί δηλαδή που δεν εμφανίζεται κανένα απολύτως σύμπτωμα, η ενδεχόμενη ύπαρξη θρόμβου δεν κάνει εμφανή την παρουσία της και τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν αρκετές ώρες ή ακόμη και μέρες μετά την πτήση. Έτσι, ενδέχεται, μόλις το αεροπλάνο προσγειωθεί και ο επιβάτης αρχίσει και πάλι να κινείται, να αποκολληθούν οι θρόμβοι από τα αγγεία των ποδιών και να μεταφερθούν μέσω του αίματος στα αγγεία της καρδιάς ή των πνευμόνων, να τα αποφράξουν, να προκληθεί εμβολή και έτσι να αποδειχθεί η πτήση μοιραία για τον επιβάτη πολλές ώρες αργότερα…


Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;
Η φλεβοθρόμβωση, δεν απειλεί νεαρά άτομα σε ηλικία αλλά κυρίως επιβάτες άνω των 40 ετών. Στις ομάδες υψηλού κινδύνου, συγκαταλέγονται επίσης, οι μέλλουσες ή οι νέες μητέρες, οι καρκινοπαθείς, οι παχύσαρκοι, οι παράλυτοι ή ημιπαράλυτοι επιβάτες, οι πρόσφατα εγχειρισμένοι καθώς και τα άτομα με κληρονομικό ιστορικό θρομβώσεων. Τέλος, στις ομάδες υψηλού κινδύνου, συγκαταλέγονται και οι γυναίκες που λαμβάνουν αντισυλληπτικά χάπια καθώς και όσες ακολουθούν ειδική ορμονική θεραπεία.


Προληπτικά μέτρα:
●   Αρκετές ώρες ύπνος το βράδυ πριν από το ταξίδι.

●   Οι επιβάτες σε μακρινά ταξίδια (πάνω από τέσσερις ώρες) να φορούν κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης ειδικά αν ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου (οι κάλτσες αυτές απαγορεύεται να φορεθούν από άτομα που πάσχουν από αποφρακτική νόσο των αρτηριών των κάτω άκρων).

●   Σε ειδικές ομάδες υψηλού κινδύνου, σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό, ίσως θα πρέπει να γίνεται ένεση ηπαρίνης χαμηλού μοριακού βάρους.

●   Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, κάθε 30 - 45 λεπτά περίπου, συνιστάται να σηκώνεται ο επιβάτης από τη θέση του και να κάνει μερικά βήματα στο διάδρομο του αεροπλάνου. Επίσης, όσο είναι καθιστός να κάνει ασκήσεις των άκρων ποδών και να μη σταυρώνει τα πόδια στους αστραγάλους ή στα γόνατα

●   Κατανάλωση αρκετής ποσότητας νερού και αποφυγή αλκοολούχων ποτών.

●   Να μην τοποθετούνται μικρές αποσκευές στα πόδια, αλλά στον αποθηκευτικό χώρο που υπάρχει πάνω από τα καθίσματα για να μην περιορίζεται ακόμα περισσότερο ο ήδη μικρός χώρος των ποδιών.

●   Οι επιβάτες να μη φορούν στενά ρούχα ή παπούτσια.



Να επισημάνουμε, τέλος ότι το σύνδρομο οικονομικής θέσης δεν εμφανίζεται μόνο στα αεροπορικά ταξίδια, αλλά και σε ταξίδια με αυτοκίνητο, λεωφορείο ή τρένο αν ο επιβάτης είναι σε ακινησία για πάρα πολλές ώρες.

Με λίγη προσοχή στις παραπάνω οδηγίες μπορούμε να αποφύγουμε τα χειρότερα, για να μη μετατραπεί το ταξίδι μας σε εφιάλτη. Και σίγουρα η συμβουλή του ειδικού γιατρού στα άτομα που ανήκουν σε κάποια από τις ομάδες υψηλού κινδύνου είναι πολύ χρήσιμη.

Τετάρτη 17 Ιουλίου 2013

Ιός του Δυτικού Νείλου


Ο Ιός του Δυτικού Νείλου (ΙΔΝ ή WNV - WEST NILE VIRUS) ανήκει στην οικογένεια Flaviviridae και συναντάται στις τροπικές και εύκρατες περιοχές. Μολύνει κυρίως πουλιά, αλλά είναι δυνατή η μετάδοσή του και σε ανθρώπους, άλογα, σκυλιά, γάτες, σκίουρους και κουνέλια.
Επεξεργασία εικόνων από ηλεκτρονικά μικροσκόπια αποκάλυψε στην επιφάνεια της κυτταρικής μεμβράνης του ιού, πρωτεϊνικές δομές παρόμοιες με αυτές του ιού του δάγκειου πυρετού που ανήκει και αυτός στο γένος Flavivirus της οικογένειας Flaviviridae.


Συμπτώματα:

  • Ο ιός, μπορεί να προκαλέσει σοβαρά συμπτώματα σε μερικούς ανθρώπους. Περίπου ένα στα 150 άτομα που έχουν μολυνθεί με ΙΔΝ θα αναπτύξει σοβαρή ασθένεια. Τα σοβαρά συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν υψηλό πυρετό, κεφαλαλγία, δυσκαμψία στον αυχένα, λήθαργο, αποπροσανατολισμό, κώμα, τρόμο, σπασμούς, μυϊκή ατονία, απώλεια όρασης, μούδιασμα ακόμη και παράλυση. Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να διαρκέσουν αρκετές εβδομάδες, και νευρολογικές επιπτώσεις μπορεί να είναι και μόνιμες.
  • Τα συμπτώματα μπορεί να είναι ηπιότερα σε μερικούς ανθρώπους. Μέχρι 20% των ανθρώπων που μολύνονται έχουν συμπτώματα όπως πυρετό, πονοκέφαλο και πόνους στο σώμα, ναυτία, έμετο, και μερικές φορές πρησμένους λεμφαδένες ή δερματικά εξανθήματα στο στήθος, το στομάχι και την πλάτη. Τα συμπτώματα μπορεί να διαρκέσουν για λίγες ημέρες, αν και, ακόμη και υγιείς άνθρωποι έχουν αρρωστήσει για μερικές εβδομάδες.
  • Τα συμπτώματα δεν εμφανίζονται στους περισσότερους ανθρώπους. Περίπου το 80% των ατόμων (περίπου 4 στα 5), που έχουν μολυνθεί από τον ΙΔΝ δεν εμφανίζουν καθόλου συμπτώματα,

Τρόπος εξάπλωσης/μετάδοσης του ιού:
  • Μολυσμένα κουνούπια. Τις περισσότερες φορές, ο ΙΔΝ μεταδίδεται με το τσίμπημα ενός μολυσμένου κουνουπιού. Τα κουνούπια μολύνονται όταν τρέφονται με μολυσμένα πτηνά. Μολυσμένα κουνούπια μπορεί στη συνέχεια να εξαπλώσουν τον ιό σε ανθρώπους και άλλα ζώα.
  • Μεταγγίσεις, μεταμοσχεύσεις, και από μητέρα σε παιδί. Σε έναν πολύ μικρό αριθμό περιπτώσεων ο ΙΔΝ έχει επίσης εξαπλωθεί μέσω μεταγγίσεων αίματος, μεταμοσχεύσεων οργάνων, θηλασμού και ή ακόμη και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης από τη μητέρα στο βρέφος.
  • ΟΧΙ με το άγγιγμα: Ο ΙΔΝ δεν μεταδίδεται μέσω της απλής επαφής όπως άγγιγμα ή φιλί από ένα άτομο με τον ιό.
  • Ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού μέσω ιατρικών διαδικασιών είναι πολύ χαμηλός. Όλες οι δωρεές αίματος ελέγχονται για τον ΙΔΝ πριν χρησιμοποιηθούν.
  • Ο κίνδυνος εμφάνισης ΙΔΝ μέσω μεταγγίσεων αίματος και μεταμόσχευσης οργάνων είναι πολύ μικρός, και δεν πρέπει να αποτρέπει τα άτομα που χρειάζονται χειρουργική επέμβαση. Ο γιατρός θα πρέπει να είναι σε θέση να ενημερώσει και να συμβουλέψει σχετικά.
  • Ο κίνδυνος μετάδοσης μέσω της κύησης και της γαλουχίας είναι στο στάδιο της αξιολόγησης. Συζητήστε με τον γιατρό σας σχετικά.
Χρόνος δράσης του ιού:
Τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως σε διάστημα μεταξύ 2 και 14 ημερών (περίοδος επώασης), μετά το τσίμπημα από μολυσμένο κουνούπι.

Ομάδες υψηλού κινδύνου προσβολής από τον ιό:
Οι άνθρωποι άνω των 50 ετών διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν τα σοβαρά συμπτώματα της ασθένειας, γι’αυτό και θα πρέπει να είναι περισσότερο προσεκτικοί σε τσιμπήματα από κουνούπια.

Τρόποι αντιμετώπισης:
Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για λοίμωξη από τον ΙΔΝ. Σε περιπτώσεις με συμπτώματα πιο ήπια, οι μολυσμένοι απο τον ιό εμφανίζουν απλό πυρετό και πόνους που περνούν από μόνα τους, αν και ακόμη και φαινομενικά υγιείς άνθρωποι έχουν αρρωστήσει για μερικές εβδομάδες. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις συνήθως είναι αναγκαία η αντιμετώπιση σε νοσοκομείο όπου μπορεί να δωθεί υποστηρικτική αγωγή, συμπεριλαμβανομένων ενδοφλέβιων υγρών, βοηθεια στην αναπνοή και νοσηλευτική φροντίδα.

Πρόληψη από τον ιό του Δυτικού Νείλου:
Ο ευκολότερος και καλύτερος τρόπος για να αποφευχθεί ο ΙΔΝ είναι να αποτρέψουμε τα τσιμπήματα των κουνουπιών.
  • Όταν είστε σε εξωτερικό χώρο, χρησιμοποιείστε ενδεδειγμένα εντομοαπωθητικά. Ακολουθήστε τις οδηγίες στη συσκευασία.
  • Πολλά κουνούπια είναι πιο δραστήρια το σούρουπο και την αυγή. Βεβαιωθείτε ότι χρησιμοποιείτε εντομοαπωθητικό και φορέστε ρούχα με μακριά μανίκια και παντελόνια αυτές τις ώρες ή ακόμη αποφύγετε την διαμονή σας σε εσωτερικούς χώρους κατά τη διάρκεια αυτών των ωρών.
  • Βεβαιωθείτε ότι έχετε κουνουπιέρες στα παράθυρα και τις πόρτες σας για να κρατήσετε τα κουνούπια έξω.
  • Φροντίστε να ελέγξετε και να απομακρύνετε τους τόπους αναπαραγωγής των κουνουπιών όπως λιμνάζοντα νερά, νερά σε γλάστρες, κουβάδες και βαρέλια. Αλλάξτε συχνά το νερό στο πιάτα των κατοικιδιών σας και αδειάστε τη φουσκωτή πισίνα σας ή άλλα παιχνίδια με νερό όταν δεν χρησιμοποιούνται.

Τι πρέπει να κάνω αν νομίζω ότι έχω ΙΔΝ:
Η ηπιότερες μορφές της ασθένειας αντιμετωπίζονται με επιτυχία από τον ίδιο τον ανθρώπινο οργανισμό και οι ασθενείς δεν χρειάζεται απαραίτητα να αναζητήσουν ιατρική βοήθεια για αυτή τη μόλυνση. Εάν εμφανιστούν σοβαρά συμπτώματα, όπως είναι ασυνήθιστα σοβαρές κεφαλαλγίες ή σύγχυση, είναι αναγκαία η άμεση ιατρική βοήθεια. Τα έντονα συμπτώματα της ασθένειας του ΙΔΝ συνήθως απαιτούν νοσηλεία. Οι έγκυες γυναίκες και θηλάζουσες μητέρες θα πρέπει να μιλήσουν με τον γιατρό τους, εάν αναπτύξουν συμπτώματα που θα μπορούσαν να γείρουν υποψίες για προσβολή από τον ΙΔΝ.


Πηγή: Αρθρο δημοσιευμένο στον τύπο - ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ .

Κυριακή 14 Ιουλίου 2013

Ραδόνιο. Ο σιωπηλός δολοφόνος



 Τι είναι το ραδόνιο;

Το ραδόνιο είναι ένα ραδιενεργό αέριο. Είναι άοσμο, άγευστο και άχρωμο. Είναι ένα ευγενές αέριο και βρίσκεται σε όλον τον κόσμο σε διάφορες συγκεντρώσεις.

Το ραδόνιο, απελευθερώνεται από την ραδιενεργό διάσπαση του ουρανίου, που βρίσκεται στα πετρώματα και στο έδαφος. Όταν απελευθερωθεί, διαφεύγει από τους πόρους και τις ρωγμές των πετρωμάτων, και εισέρχεται στην ατμόσφαιρα. Άοσμο, αθέατο και χωρίς γεύση, καθώς είναι το ραδόνιο, δεν μπορεί να ανιχνευθεί από τις ανθρώπινες αισθήσεις.


Το πρόβλημα με το ραδόνιο, είναι γνωστό εδώ και πολλές δεκαετίες στο εξωτερικό. Στη χώρα μας πολύ πρόσφατα άρχισε ν' απασχολεί εντονότερα τους ειδικούς.
Σε πολλές πολιτείες των ΗΠΑ είναι υποχρεωτική η μέτρηση του ραδονίου, πριν την έκδοση της οικοδομικής άδειας. Η Τσεχία διαθέτει ένα κρατικό δίκτυο 300.000 μετρητών ραδονίου.
50.000 άτομα περίπου πεθαίνουν κάθε χρόνο στον πλανήτη μας από καρκίνο εξαιτίας του ραδονίου. Σύμφωνα με έρευνες, 12 σημεία του Ελληνικού χώρου ξεπερνούν κατά πολύ τα όρια ασφαλείας και 25 τα όρια κινδύνου.

Τελευταία, γίνεται ολοένα και πιο συχνά αναφορά για το δηλητηριώδες αέριο ραδόνιο στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Παρά το γεγονός ότι το πρόβλημα ήταν γνωστό εδώ και πολλές δεκαετίες σε χώρες όπως η Σουηδία, οι ΗΠΑ και άλλες όπου ήδη έχουν ληφθεί σημαντικές αποφάσεις και έχουν γίνει ουσιαστικές ενέργειες στον τομέα αντιμετώπισής του.

Στη χώρα μας, πολύ πρόσφατα, άρχισε να μας απασχολεί. Από την πλευρά του Ελληνικού κράτους ελάχιστα έχουν γίνει, τόσο για τον εντοπισμό των περιοχών με πρόβλημα, όσο και προς την κατεύθυνση της αντιμετώπισής του και δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι όλη η προσπάθεια να ξεκινήσει από σχεδόν μηδενική βάση, πριν να είναι πολύ αργά.

Περιοχές με τη μεγαλύτερη συσσώρευση ραδονίου στην Ελλάδα: 

Νεράιδα Θεσπρωτίας 511 bq/m3
Μελιβοία Ξάνθης 460 bq/m3
Κέντρο Καβάλας Καβάλας 350 bq/m3
Σέλερο Ξάνθης 320 bq/m3
Πρασινάδα Δράμας 280 bq/m3
Μύκονος Κυκλάδων 280 bq/m3
Δεσκάτη Γρεβενών 279 bq/m3
Πεντάλοφο Κοζάνη 258 bq/m3
Νικίσιανη Καβάλας 237 bq/m3
Κέντρο Θεσ/νίκης Θεσσαλονίκης 220 bq/m3
Δοξάτο Δράμας 211 bq/m3
Γενισέα Ξάνθης 200 bq/m3


 Σημειωτέον: Η Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος των ΗΠΑ (ΕΡΑ) έχει ορίσει ως ανώτερο επιτρεπτό όριο ραδονίου στο εσωτερικό των κατοικιών, των σχολείων και των χώρων εργασίας  τα 150 μπεκερέλ ανά κυβικό μέτρο (ποσότητα η οποία υπερβαίνεται κατά πολύ —στoυς νομούς Θεσπρωτίας, Ξάνθης και Καβάλας επί 3 φορές— στις περιοχές της Ελλάδας με το μεγαλύτερο πρόβλημα ραδονίου)...

 Πηγές: http://www.tsipiras.gr/index.php/olistiki-arxitektoniki/2012-08-19-15-23-28

http://www.keelpno.gr/Portals/0/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%B1/%CE%9A%CE%95%CE%A0%CE%99%CE%A7/%CE%A1%CE%B1%CE%B4%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF.pdf 


Πως εισέρχεται στα κτίρια;
Το ραδόνιο εισέρχεται στα υφιστάμενα κτίρια από τις ρωγμές στο σκυρόδεμα, η από τις οπές που διανοίγονται στο σκυρόδεμα του δαπέδου η στους τoίχους για να περάσουν οι σωληνώσεις των αποχετεύσεων και της ύδρευσης και δεν έχουν σφραγιστεί κατάλληλα.
 Αυτά συμβαίνουν σε χώρους που εφάπτονται με το έδαφος και όταν αυτοί οι χώροι δεν αερίζονται επαρκώς το ραδόνιο συσσωρεύεται και περνά στους χώρους διαβίωσης των κατοίκων.

Γιατί το ραδόνιο είναι επιβλαβές;


Το ραδιενεργές αέριο ραδόνιο, που απελευθερώνεται από το φλοιό της γης και συγκεντρώνεται στα σπίτια, είναι υπεύθυνο για το 9% των θανάτων που προκαλούνται λόγω καρκίνου του πνεύμονα, είναι συνολικά υπεύθυνο για το 2% όλων των θανάτων που συμβαίνουν λόγω όλων των μορφών καρκίνου.
Οι καπνιστές κινδυνεύουν πολύ περισσότερο από όλους τους άλλους από το ραδόνιο.

Το ραδόνιο διασπάται και παράγει ραδιενεργά σωματίδια, τα σωματίδια αυτά με την εισπνοή εγκλωβίζονται στους ιστούς των πνευμόνων και με την πάροδο του χρόνου, καθώς ο άνθρωπος είναι εκτεθειμένος σε υψηλά επίπεδα ραδονίου, αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα.

 Χρειάζονται πολλά χρόνια από την έκθεση σε ραδόνιο, πριν από την εκδήλωση του καρκίνου του πνεύμονα.

 Όσο υψηλότερη είναι η έκθεση στο ραδόνιο, τόσο μεγαλύτερος και γρηγορότερος είναι ο κίνδυνος.

 Ενδεικτικά όταν ζείτε σε χώρο με ραδόνιο ο κίνδυνος προσβολής με καρκίνο ισούται με τον κίνδυνο που διατρέχει ο καπνιστής που καπνίζει 20 τσιγάρα την ημέρα.

 Αν είστε και καπνιστής, ε! τότε…



Μέθοδοι για την μείωση του ραδονίου στα σπίτια.
Ένα αποτελεσματικό πρόγραμμα για να μειωθεί ή να περιοριστεί ο κίνδυνος από το ραδόνιο στα σπίτια επικεντρώνεται στις εξής κύριες στρατηγικές:


1. Πιθανώς η πιο απλή μέθοδος μείωσης του ραδονίου είναι η αύξηση του αερισμού του σπιτιού, (μερικές φορές αυτό επαρκεί για να λύσουμε το πρόβλημα). Ο αερισμός του σπιτιού μπορεί να βελτιωθεί με τη διατήρηση περισσότερων ανοιχτών παραθύρων ή τη λειτουργία ανεμιστήρων.
2. Τα σημεία εισόδου του ραδονίου στα σπίτια πρέπει να εντοπιστούν και να σφραγιστούν.
3. Επιλογή μη ραδιενεργών κατασκευαστικών υλικών.
4. Η μόνωση των ρωγμών στα κτήρια μπορεί επίσης να μειώσει την είσοδο ραδονίου ιδιαίτερα όταν γίνει σε ειδικά σημεία όπου το ραδόνιο εισέρχεται στο σπίτι.
Μια ποικιλία από κατασκευαστικές λύσεις είναι διαθέσιμες στους ιδιοκτήτες σπιτιών και περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, συστήματα αερισμού στα θεμέλια του σπιτιού.
Τα καινούργια σπίτια μπορούν να χτιστούν με χαρακτηριστικά που εμποδίζουν την είσοδο ραδονίου και επιτρέπουν την αντιμετώπιση των προβλημάτων του ραδονίου, τα οποία θα μπορούσαν να εμφανισθούν στο μέλλον.
Αυτά κοστίζουν ελάχιστα εάν τοποθετηθούν κατά τη διάρκεια της κατασκευής του σπιτιού παρά σε ένα ήδη υπάρχον σπίτι. Αυτές οι επεμβάσεις διατηρούν τις τιμές του ραδονίου σε επίπεδα χαμηλότερα των 2pCi/L .Το κόστος των επισκευών για την μείωση του ραδονίου εξαρτάται από τον τρόπο κατασκευής του σπιτιού και από άλλους παράγοντες.

Τετάρτη 10 Ιουλίου 2013

Το ηλεκτρονικό τσιγάρο (e-cigarette)



Το ηλεκτρονικό τσιγάρο (e-cigarette) εμφανίσθηκε για πρώτη φορά στην αγορά το 2004 και σήμερα έχει διαδοθεί σε όλο τον κόσμο, οι δε πωλήσεις του αυξάνονται συνεχώς. Η ευρεία διάδοσή του συνέπεσε με την έναρξη της ισχύος του άρθρου 8 της ΠΟΥ το οποίο εισάγει, σε πολλές χώρες, την έννοια «του χώρου ελεύθερου καπνού».

 Μπροστά σε αυτά τα νέα δεδομένα τα κράτη-μέλη της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (ΠΟΥ), ζητούσαν από αυτήν να πάρει θέση για το προϊόν, αφού έχει να κάνει με την υγεία των πολιτών.
  Το ηλεκτρονικό τσιγάρο είναι μια πολύπλοκη ηλεκτρονική συσκευή που λειτουργεί με μπαταρία, έχει την μορφή τσιγάρου, πούρου ή πίπας και ο σκοπός των κατασκευαστών είναι να δώσει στον καπνιστή την ψευδαίσθηση του νέφους και του αρώματος του καπνού. Όταν ο καπνιστής πάρει μια ρουφηξιά, ενεργοποιείται ένας μηχανισμός που ζεσταίνει και εκνεφώνει ένα υγρό (που περιέχεται σε προγεμισμένες φύσιγγες), που παράγει καπνό. Το υγρό αυτό, ανάλογα με τους διάφορους τύπους τσιγάρου, περιέχει παράγωγα καπνού, αρωματοποιητές, προωθητικά και μια ποσότητα νικοτίνης (όχι όμως πάντα, γιατί υπάρχουν και φύσιγγες που δεν περιέχουν νικοτίνη). 
Το ενδιαφέρον των επιστημόνων εστιάζεται ακριβώς στις ουσίες που περιέχει το υγρό και οι οποίες δεν είναι γνωστό, μέχρι τώρα, ποιά επίπτωση μπορούν να έχουν στο αναπνευστικό και γενικά στον οργανισμό, όταν εκνεφώνονται και εισπνέονται. 

 Σε μια πολύ πρόσφατη ιατρική μελέτη φαίνεται ότι η εισπνοή του ηλεκτρονικού τσιγάρου επηρεάζει αρνητικά ορισμένες λειτουργικές παραμέτρους της αναπνευστικής λειτουργίας, όπως και το πραγματικό τσιγάρο ! Το 2010 (και με τις δεδομένες επιστημονικές γνώσεις), η ΠΟΥ εξέφρασε τις επιφυλάξεις της για την αποτελεσματικότητα και για τις δυνητικά βλαβερές επιπτώσεις στην υγεία, του ηλεκτρονικού τσιγάρου. Αυτή είναι και η επίσημη απάντηση στα δύο ερωτήματα που τίθενται από πολλούς καπνιστές, οι οποίοι θέλουν να κόψουν το κάπνισμα

 Η επιστημονική κοινότητα που εμπλέκεται στη διακοπή του καπνίσματος, θα πρέπει να προβληματιστεί από την παγκόσμια και μαζική ανταπόκριση των καπνιστών στο ηλεκτρονικό τσιγάρο, που με ενθουσιασμό αλλά και πειθαρχία υπάκουσαν στη διαφήμιση (κλασσική ή ηλεκτρονική), ενώ αντιθέτως ανταποκρίθηκαν με λιγότερη ζέση στα οργανωμένα Κέντρα Διακοπής Καπνίσματος. Στη σημερινή εποχή ο κόσμος πιστεύει ευκολότερα στη διαφήμιση (και ειδικά σε αυτή που γίνεται από το διαδίκτυο) και πολύ δυσκολότερα στις συμβουλές των γιατρών! Ο ιατρικός-επιστημονικός κόσμος θα πρέπει να εκμεταλλευτεί αυτό το φαινόμενο προς όφελος του πολίτη-καπνιστή, γιατί ένα τόσο σοβαρό θέμα παγκόσμιας υγείας όπως είναι το κάπνισμα, θα πρέπει να διαχειρίζεται μόνο από ειδικούς και με απόλυτα επιστημονικά κριτήρια. 

  Σύμφωνα λοιπόν με τις προαναφερθείσες θέσεις της ΠΟΥ, ο καπνιστής θα πρέπει (προς το παρόν τουλάχιστον), να είναι επιφυλακτικός με το ηλεκτρονικό τσιγάρο και να περιμένει την γνωστοποίηση των αποτελεσμάτων επιστημονικών μελετών προκειμένου να αποκτήσει μια τεκμηριωμένη άποψη για αυτό

Πηγή: Ε. Ζαχαριάδης, Χ. Παπαγόρας, Ν. Παπανικολάου, Γ. Χρυσοχεράκης

Τρίτη 9 Ιουλίου 2013

Κάπνισμα & Εγκυμοσύνη

 
Οι κίνδυνοι του καπνίσματος για τη σύλληψη, την πορεία της κύησης και την υγεία του εμβρύου αρχίζουν πολύ πριν το ζευγάρι αποφασίσει να τεκνοποιήσει.
Η εγκυμοσύνη είναι μια υπέροχη περίοδος στη ζωή κάθε γυναίκας που αλλάζει το σώμα της, τον ψυχισμό της και τελικά τη ζωή της. Οι περισσότερες γυναίκες σταματούν κάθε βλαβερή συνήθεια και προσαρμόζονται στην καινούργια κατάσταση και στον νέο ρόλο τους. Ωστόσο το κάπνισμα προκαλεί εθισμό και οι έγκυοι συχνά δεν μπορούν να το διακόψουν, παρ' ότι το θέλουν πάρα πολύ.
Ας δούμε τώρα το γιατί πρέπει να σταματούν οι γυναίκες το κάπνισμα στην εγκυμοσύνη:
Ο καπνός του τσιγάρου περιέχει 68000 τοξικές ουσίες, όπως νικοτίνη, νιτροζαμίνη, μονοξείδιο του άνθρακα, υδροκυάνιο, κάδμιο, μόλυβδο, σελήνιο και αρσενικό, που όλα μεταφέρονται με την κυκλοφορία του αίματος της μητέρας μέσω του πλακούντα στο έμβρυο.
Οι έγκυες καπνίστριες ενδέχεται να παρουσιάσουν τα ακόλουθα:
  1. Χαμηλό βάρος γέννησης: δυο φορές μεγαλύτερη πιθανότητα για βάρος γέννησης μικρότερο από 2500γρ, με συμμετρική βραδύτητα ανάπτυξης.
  2. Αποβολή του εμβρύου, αυτόματες εκτρώσεις.
  3. Συγγενείς ανωμαλίες, όπως λαγώχειλο και λυκόστομα, δυσμορφία δακτύλων.
  4. Μικρή περίμετρο της κεφαλής του νεογνού.
  5. Αυξημένη συχνότητα ενδομήτριου θανάτου.
  6. Αυξημένη συχνότητα αποκόλλησης πλακούντα.
  7. Πρόωρη ρήξη υμένων.
  8. Προδρομικό πλακούντα.
  9. Εξωμήτριο εγκυμοσύνη.
  10. Σύνδρομο αιφνίδιου νεογνικοί θανάτου.
  11. Αυξημένη πιθανότητα παθήσεων του αναπνευστικού συστήματος, άσθματος και ανεπαρκούς ανάπτυξης πνευμόνων.
  12. Σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής.
  13. Μαθησιακές δυσκολίες.
Οι παραπάνω διαταραχές μπορούν να αποδοθούν:
  • Στην ενδομήτριο ανοξία του κυήματος (χαμηλή πρόσληψη οξυγόνου) εξαιτίας:
    • Της νικοτίνης (αγγειοσύσπαση μητριαίων αγγείων - θρόμβωση των αγγείων του πλακούντα).
    • Του μονοξειδίου του άνθρακα (υψηλή στάθμη ανθρακυλαιμοσφαιρίνης και δέσμευση της εμβρυακής και μητρικής αιμοσφαιρίνης).
    • Του κυανίου (αναστολή της αναπνευστικής αλυσίδας του μιτοχονδρίου).
    • Δέσμευση των υποδοχέων της ντοπαμίνης.
    • Στη μειωμένη θρέψη της εγκύου, λόγω μείωσης του επιπέδου του ασκορβικού οξέως.
    • Στη μειωμένη ανοσολογική αντίδραση της μητέρας στα βακτηρίδια και στους ιούς.
    • Στη μειωμένη την ικανότητα του ανοσοποιητικού συστήματος να ενεργοποιεί πρωτεάσες, οι οποίες δρουν ανασταλτικά στις λοιμώξεις.
    • Στην ελάττωση του όγκου πλάσματος στις καπνίστριες.
    • Στην ανύψωση της συστολικής πίεσης και στην πτώση της διαστολικής.
Οι έγκυοι πρέπει να σταματούν το κάπνισμα. Αν αυτό είναι αδύνατον, πρέπει τουλάχιστον να ελαττώσουν δραστικά τον αριθμό των τσιγάρων που καπνίζουν καθημερινά και την ποσότητα της νικοτίνης που αυτά περιέχουν. Οι βλαπτικές επιδράσεις σχετίζονται με τον αριθμό των τσιγάρων.

Οι γυναίκες θα πρέπει να ενθαρρύνονται να σταματήσουν το κάπνισμα οικειοθελώς. Αν το επιτύχουν μέχρι τη δέκατη έκτη εβδομάδα οι βλαπτικές επιδράσεις του καπνού μειώνονται σημαντικά. Τα ζευγάρια θα πρέπει να σταματήσουν το κάπνισμα τρεις με τέσσερις μήνες πριν προγραμματίσουν εγκυμοσύνη, ώστε να βελτιώσουν την ποιότητα του σπέρματος και των ωαρίων καθώς και να αυξήσουν τις πιθανότητες σύλληψης.
Δάσκαλοι και γιατροί θα πρέπει να ενημερώσουμε τους εφήβους για τις καταστρεπτικές ιδιότητες του καπνού, μέσα από την αγωγή υγείας στα σχολεία και τα ιατρεία οικογενειακού προγραμματισμού.
Οι κίνδυνοι του καπνίσματος για τη σύλληψη, την πορεία της κύησης και την υγεία του εμβρύου αρχίζουν πολύ πριν το ζευγάρι αποφασίσει να τεκνοποιήσει. Μελέτες αποδεικνύουν ότι οι επιπτώσεις του καπνίσματος στην περιγεννητική περίοδο είναι καταστρεπτικές. Πιστεύεται ότι, αν όλες οι καπνίστριες έκοβαν το κάπνισμα, η περιγεννητική θνησιμότητα θα μειωνόταν κατά 10%. Όλα αυτά τελικά σημαίνουν ότι, αν μια γυναίκα προγραμματίζει να αποκτήσει παιδί, καλό είναι να κόψει πρώτα το τσιγάρο.
 
Πηγή: Περιοδικό ART of Life

Καρκίνος του πνεύμονα. Τι τον προκαλεί;



Τι προκαλεί καρκίνο του πνεύμονα;

Το κάπνισμα: Είναι απολύτως τεκμηριωμένο ότι το κάπνισμα προκαλεί καρκίνο του πνεύμονα. Ο καπνός του τσιγάρου περιέχει 4.000 χημικές ουσίες, 55 από τις οποίες είναι δυνητικά καρκινογόνες. Το κάπνισμα ευθύνεται για το 80-90% των χρόνιων αναπνευστικών νοσημάτων, 23-40% των εμφραγμάτων του μυοκαρδίου και είναι ο κύριος αιτιολογικός παράγοντας ανάπτυξης καρκίνου του πνεύμονα. Συγκεκριμένα το 80-85% των ασθενών με καρκίνο πνεύμονα είναι καπνιστές και οι καπνιστές έχουν 20 φορές περισσότερες πιθανότητες ανάπτυξης καρκίνου πνεύμονα από ότι οι μη καπνιστές. Έχει υπολογιστεί ότι 9 στους 10 ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα ήταν καπνιστές.
Το παθητικό κάπνισμα: Η έκθεση των μη-καπνιστών στον καπνό του τσιγάρου των καπνιστών ονομάζεται «παθητικό κάπνισμα». Επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει ότι ενήλικες που συζούν με καπνιστές έχουν 15% περισσότερες πιθανότητες να νοσήσουν από ασθένειες που σχετίζονται με το κάπνισμα και να καταλήξουν από αυτές, σε σύγκριση με ενήλικες που κατοικούν σε σπίτι όπου δεν υπάρχουν καπνιστές. Όσον αφορά στον καρκίνο του πνεύμονα, αυξάνεται ο κίνδυνος ανάπτυξης του κατά 20-30%.
Ο αμίαντος: Ο αμίαντος αποτελεί την κοινή ονομασία για ομάδα ορυκτών που χρησιμοποιούνταν σε βιομηχανίες και σε εμπορικές κατασκευές κυρίως τις δεκαετίες ‘50-‘60. Έκθεση σε αμίαντο έχει παρατηρηθεί σε ναυπηγεία, μεταλλεία αμιάντου, βιομηχανίες μονωτικών υλικών, εργασιακούς χώρους επισκευής φρένων. 'Ατομα που εκτίθενται σε αμίαντο και καπνό τσιγάρου έχουν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο για ανάπτυξη καρκίνου του πνεύμονα. Έχει βρεθεί ότι τα σωματίδια αμιάντου μπορούν να συμβάλλουν στη μεταφορά συγκεντρωμένων καρκινογόνων του καπνού στα κύτταρα που επενδύουν τους πνεύμονες. Ο ακριβής μηχανισμός με τον οποίο ο αμίαντος, μόνος του ή σε συνδυασμό με τον καπνό του τσιγάρου, οδηγεί σε καρκίνο πνεύμονα παραμένει αδιευκρίνιστος.
Το ραδιενεργό αέριο ραδόνιο: Το ραδόνιο είναι ένα αόρατο, και άγευστο ραδιενεργό αέριο το οποίο φυσιολογικά ανευρίσκεται στο έδαφος και στα πετρώματα.Εργάτες σε μεταλλεία εκτίθενται σε ραδόνιο και σε μερικές περιοχές των ΗΠΑ ραδόνιο βρίσκεται και μέσα στις κατοικίες. Μπορεί να προκαλέσει βλάβες στους πνεύμονες και να οδηγήσει σε καρκίνο του πνεύμονα. Η μόλυνση του περιβάλλοντος:Έχει βρεθεί συσχέτιση μεταξύ καρκίνου του πνεύμονα και έκθεσης σε συγκεκριμένους ρύπους της ατμόσφαιρας, όπως τα παραπροϊόντα της καύσης του πετρελαίου και άλλων φυσικών καυσίμων.

Η ύπαρξη άλλων νοσημάτων συμμετέχει στην ανάπτυξη καρκίνου του πνεύμονα;
Οι ασθενείς με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια έχουν 4-6 φόρες μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο πνεύμονα ανεξάρτητα από τις καπνιστικές τους συνήθειες. Χρόνιες πνευμονικές νόσοι όπως η αμιάντωση (νόσος των πνευμόνων από αμίαντο), το άσθμα, η χρόνια βρογχίτιδα, η φυματίωση, φαίνεται να αυξάνουν τον κίνδυνο για ανάπτυξη καρκίνου πνεύμονα. Όλες οι παραπάνω νόσοι προκαλούν βλάβες στο πνευμονικό παρέγχυμα και μπορούν να οδηγήσουν σε ανάπτυξη ουλώδους ιστού στους πνεύμονες.

Ένα ευάλωτο ανοσοποιητικό σύστημα προδιαθέτει στην ανάπτυξη καρκίνου πνεύμονα;
'Ατομα τα οποία αντιμετωπίζουν προβλήματα με το ανοσοποιητικό τους σύστημα παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο για ανάπτυξη καρκίνου πιθανώς ως αποτέλεσμα ελαττωμένης ικανότητας τους να καταπολεμήσουν τις λοιμώξεις από ιούς που σχετίζονται με συγκεκριμένες μορφές καρκίνου. Σε αυτή την ομάδα περιλαμβάνονται άτομα μεταμοσχευμένα που λαμβάνουν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα (φάρμακα που καταστέλλουν και άρα κάνουν ανίσχυρο το ανοσοποιητικόσύστημα), που πάσχουν από AIDS, ή ακόμη που έχουν γεννηθεί με κάποια γενετική ασθένεια που επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα.

Το οικογενειακό ιστορικό;
Ο κίνδυνος για ανάπτυξη καρκίνου του πνεύμονα μπορεί να αυξηθεί εάν οι γονείς, τα αδέλφια ή τα παιδιά ενός ατόμου πάσχουν από την νόσο. Αυτό μπορεί να
οφείλεται στο ότι τα άτομα της οικογενείας πιθανώς μοιράζονται κοινές συμπεριφορές και συνήθειες όπως το κάπνισμα και η διατροφή. Ακόμη λόγω συμβίωσης στο ίδιο περιβάλλον είναι πιθανό να εκτίθενται στα ίδια καρκινογόνα όπως για παράδειγμα το ραδόνιο. Τέλος μπορεί να οφείλεται στο ότι έχουν κληρονομήσει τον ίδιο κίνδυνο στα γονίδιά τους.

Μπορεί ένας τραυματισμός να προκαλέσει καρκίνο πνεύμονα; Το στρες ή ψυχολογικοί παράγοντες προκαλούν καρκίνο πνεύμονα;
Όχι. Αποτελεί μύθο ότι τραυματισμοί μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο. Ένα χτύπημα, ένα κάταγμα, δεν προκαλούν καρκίνο του πνεύμονα. Συχνά ανακαλύπτουμε τυχαία έναν όγκο όταν για άλλους λόγους υποβαλλόμαστε σε ειδικές εξετάσεις. Η συγκεκριμένη βλάβη κατά πάσα πιθανότητα προϋπήρχε πριν και δεν οφείλεται στον τραυματισμό. Πολλοί πιστεύουν ότι το στρες μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη καρκίνου, κάτι τέτοιο όμως δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά.

Έχουν συμμετοχή η διατροφή και η φυσική δραστηριότητα;
Μελέτες για την συσχέτιση διατροφής και καρκίνου του πνεύμονα είχαν αμφιλεγόμενα αποτελέσματα. Η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ καθώς και η πλούσια διατροφή σε χοληστερόλη μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για καρκίνο πνεύμονα. Πάντως είναι δύσκολο να ξεκαθαριστεί ποιο ποσοστό του κινδύνου από το αλκοόλ ουσιαστικά οφείλεται στο κάπνισμα καθώς πολλά άτομα συνήθως πίνουν και καπνίζουν.

Είναι μεταδοτικός ο καρκίνος του πνεύμονα;
ΟΧΙ! Δεν είναι μεταδοτικός. Δεν μεταδίδεται με την επαφή, τις τροφές ή τον αέρα.

Τελικά, ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο από καρκίνο πνεύμονα;
Οποιοσδήποτε μπορεί να εμφανίσει καρκίνο πνεύμονα. Συμβαίνει περισσότερο (60% των περιπτώσεων) σε άτομα ηλικίας μεγαλύτερης των 65 ετών. Ωστόσο, μπορεί να εμφανιστεί, αν και σπάνια, σε νέους και παιδιά. Η αυξημένη πληροφόρηση σχετικά με τον καρκίνο, τα προγράμματα πρόληψης και η πρώιμη διάγνωση έχουν οδηγήσει στην αυξημένη ανίχνευση του καρκίνου σε νεότερους ανθρώπους, συνήθως σε πρωιμότερα στάδια και άρα με καλύτερες προοπτικές για δραστικότερη αντιμετώπιση. Ο κίνδυνος αυξάνει με την πάροδο της ηλικίας. 90% των περιπτώσεων συμβαίνουν σε καπνιστές. Οι άνδρες πλήττονται σε μεγαλύτερο βαθμό, αν και ο αριθμός των γυναικών με καρκίνο πνεύμονα αυξάνει (μην ξεχνάτε ότι όλο και περισσότερες γυναίκες καπνίζουν).

Με ποιο μηχανισμό το κάπνισμα προκαλεί καρκίνο του πνεύμονα;
Κατά το κάπνισμα, χημικές καρκινογόνες ουσίες, που βρίσκονται στον καπνό του τσιγάρου, εισέρχονται στους πνεύμονες και προκαλούν βλάβες στο γενετικό υλικό (DNA ) των κυττάρων των πνευμόνων, μεταβάλλοντας σημαντικά γονίδια (περιοχές δηλαδή του γενετικού υλικού σημαντικές για συγκεκριμένες λειτουργίες του κυττάρου). Με τον καιρό, τα κύτταρα που έχουν υποστεί βλάβη χάνουν τον έλεγχο του πολλαπλασιασμού και της ανάπτυξης τους και καθίστανται καρκινικά.

Πόσο σημαντική είναι η χρήση καπνού για την ανάπτυξη καρκίνου πνεύμονα;
Το 87% των καρκίνων του πνεύμονα σχετίζονται με κάπνισμα. Περισσότεροι από τους μισούς πρωτοδιαγνωσθέντες ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα ήταν πρώην καπνιστές. Ο κίνδυνος αυξάνει με τα έτη καπνίσματος και με τον αριθμό τσιγάρων που καπνίζει κανείς ημερησίως. Οι καπνιστές παρουσιάζουν υψηλότερο κίνδυνο για άλλους τύπους καρκίνου όπως: ουροδόχου κύστεως, νεφρών, παγκρέατος, τραχείας, στοματικής κοιλότητας, λάρυγγα, οισοφάγου, τραχήλου της μήτρας στις γυναίκες, καθώς και για άλλες ασθένειες όπως εμφύσημα, χρόνια βρογχίτιδα, οστεοπόρωση, σακχαρώδης διαβήτης, καρδιαγγειακές νόσους.

Η διακοπή του καπνίσματος βοηθάει;
Η διακοπή του καπνίσματος ελαττώνει τον κίνδυνο για ανάπτυξη καρκίνου. Ο κίνδυνος συνεχίζει να μειώνεται σταδιακά για 10 με 15 χρόνια (ενώ κανείς απέχει
από το κάπνισμα) καθώς οι πνεύμονες αναρρώνουν. Η διακοπή του καπνίσματος είναι ευεργετική για όλες τις ηλικίες, και τα οφέλη είναι μεγαλύτερα όσο νωρίτερα κανείς διακόψει το κάπνισμα. Η διακοπή του καπνίσματος ελαττώνει κατά 30-50% τον κίνδυνο για καρκίνο του πνεύμονα μετά από 10 χρόνια συγκριτικά με αυτούς που συνεχίζουν να καπνίζουν και κατά 50% τον κίνδυνο για καρκίνο του οισοφάγου και της στοματικής κοιλότητας 5 χρόνια μετά την διακοπή. Δεκαπέντε έτη μετά την διακοπή του καπνίσματος ο κίνδυνος του καρκίνου του πνεύμονα ελαττώνεται σχεδόν στο επίπεδο εκείνων των ατόμων που δεν κάπνισαν ποτέ.

Είναι πιο αθώα τα ελαφρά τσιγάρα (light), η χρήση φίλτρου ή το κάπνισμα πίπας για την ανάπτυξη καρκίνου του πνεύμονα;
ΟΧΙ. Δεν υπάρχει καμία επιστημονική τεκμηρίωση σε αυτόν τον ισχυρισμό. Συγκεκριμένα, όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των τσιγάρων που καταναλώνονται
ημερησίως και η χρονική διάρκεια καπνίσματος τόσο περισσότερο αυξάνονται οι πιθανότητες ανάπτυξης καρκίνου πνεύμονα, ανεξάρτητα από το είδος του τσιγάρου.

Εάν πάσχω από καρκίνο του πνεύμονα σε τι θα με ωφελήσει να διακόψω το κάπνισμα;
Τα οφέλη από τη διακοπή του καπνίσματος είναι πολλαπλά. Καταρχήν βελτιώνεται η αποτελεσματικότητα της χημειοθεραπείας επειδή ο καπνός παρεμβαίνει στο μηχανισμό δράσης των κυτταροστατικών φαρμάκων. Επίσης ο ασθενής που εξακολουθεί να καπνίζει εμφανίζει συχνότερα λοιμώξεις αναπνευστικού από ότι ο μη καπνιστής και έτσι δυσχεραίνεται η σωστή και προγραμματισμένη θεραπεία του. Η διακοπή του καπνίσματος βελτιώνει την ποιότητα ζωής των ασθενών, δηλαδή μειώνει το βήχα, την απόχρεμψη (παραγωγή πτυέλων). Η διακοπή του καπνίσματος βοηθάει στη γρήγορη επούλωση της μετεγχειρητικής τομής καθώς και στη μείωση των ενδεχόμενων πνευμονικών μετεγχειρητικών επιπλοκών μετά από πνευμονεκτομή. Η συνέχιση του καπνίσματος αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης ενός άλλου τύπου καρκίνου.

Παρασκευή 5 Ιουλίου 2013

Εμβολιασμός κατά του πνευμονιόκοκκου στους ενήλικες


Ο πνευμονιόκοκκος είναι ένα βακτήριο (μικρόβιο) που ονομάζεται Streptococcus pneumoniae. Μπορεί να προκαλέσει λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος (πνευμονία), του κεντρικού νευρικού συστήματος (μηνιγγίτιδα) ή να εισέλθει στο αίμα και να προκαλέσει βακτηριαιμία. Είναι η κύρια αιτία ασθενειών και θανάτου σε πολλές χώρες του κόσμου. Ενδεικτικά από πνευμονιοκοκκική πνευμονία πεθαίνει 1 στους 20, από βακτηριαιμία 1 στους 5 και από μηνιγγίτιδα 3 στους 10. Όλοι μας μπορεί να νοσήσουμε από το μικρόβιο χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει πως θα αρρωστήσουμε βαριά. Κάποιοι άνθρωποι όμως, όπως οι ηλικιωμένοι και τα βρέφη, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από τους άλλους.

Πώς αντιμετωπίζονται οι λοιμώξεις από πνευμονιόκοκκο;
Το μικρόβιο αντιμετωπίζεται αρκετά αποτελεσματικά με κοινά αντιβιοτικά όπως η πενικιλλίνη. Τα τελευταία χρόνια εμφανίστηκαν, όπως για όλα τα μικρόβια, ανθεκτικά στελέχη τα οποία δεν αντιμετωπίζονται τόσο άμεσα και γρήγορα με τα συνηθισμένα αντιβιοτικά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την πρόκληση είτε θανάτων είτε λοιμώξεων με μεγαλύτερη διάρκεια. Το γεγονός αυτό καθιστά την πρόληψη των λοιμώξεων αυτών μέσω εμβολιασμού ακόμη πιο σημαντικό.


Ποιό είναι το εμβόλιο έναντι του πνευμονιόκοκκου;
Το εμβόλιο που συνιστάται στους ενήλικες είναι το πολυσακχαριδικό πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο (Pneumococcal polysaccharide vaccine, PPSV). Προστατεύει από 23 διαφορετικούς τύπους του μικροβίου αυτού συμπεριλαμβανομένων και αυτών που είναι πιθανό να προκαλέσουν σοβαρές ασθένειες. Οι περισσότεροι υγιείς ενήλικες που εμβολιάζονται αναπτύσσουν αντισώματα εντός 2 – 3 βδομάδων. Οι πολύ ηλικιωμένοι, παιδιά κάτω των 2 ετών και άτομα με χρόνιες ασθένειες μπορεί να ανταποκριθούν λιγότερο ή και καθόλου. 


Το εμβόλιο που συνιστάται στα παιδιά κάτω των 5 ετών είναι το συζευγμένο πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο (PCV).
 Το 7δύναμο συζευγμένο εμβόλιο κατά του πνευμονιόκοκκου (PCV7) κυκλοφόρησε στην Ελλάδα τον Οκτώβριο του 2004 και εισήχθη στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού το 2006. Το Μάιο του 2009 κυκλοφόρησε στη χώρα μας το 10δύναμο συζευγμένο εμβόλιο (PCV10) και τον Ιούνιο του 2010 κυκλοφόρησε το 13δύναμο συζευγμένο εμβόλιο (PCV13).

Τι γίνεται σήμερα:
Η Ελλάδα διαθέτει ένα από τα πιο σύγχρονα Εθνικά Προγράμματα Εμβολιασμών, στο οποίο περιλαμβάνεται και το 13δύναμο συζευγμένο εμβόλιο κατά του πνευμονιόκοκκου.

Το 13δύναμο πνευμονιοκοκκικό συζευγμένο εμβόλιο (PCV13), βασίστηκε στην επιστημονική πλατφόρμα και εμπειρία του 7δύναμου πνευμονιοκοκκικού συζευγμένου εμβολίου (PCV7), ενώ παρέχει την ευρύτερη κάλυψη έναντι των πνευμονιοκοκκικών λοιμώξεων που προκαλούνται από τους 13 ορότυπους του εμβολίου. Αποζημιώνεται απ’ όλα τα ασφαλιστικά ταμεία κατά 100%.

Το 13δύναμο συζευγμένο πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο με απόφαση του Υπουργείου Υγείας (20/12/2011,Αρ.Πρ. Υ1/Γ.Π.οικ.140202), συστήνεται για όλα τα παιδιά ηλικίας από 6 εβδομάδων έως 5 ετών, καθώς και στους ενήλικες άνω των 50 ετών (21/12/2011, Αρ. Πρ. Υ1/Γ.Π.οικ.140958)

 Ποιοί πρέπει να εμβολιάζονται;

Ολοι οι ενήλικες 65 ετών και άνω
Ατομα κάτω των 65 τα οποία έχουν χρόνιες παθήσεις όπως πχ:
  • παθήσεις των πνευμόνων (άσθμα, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια)
  • καρδιακές παθήσεις
  • δρεπανοκυτταρική αναιμία
  • σακχαρώδης διαβήτης
  • αλκοολισμός
  • κίρρωση ήπατος
  • διαρροές εγκεφαλονωτιαίου υγρού

Άτομα κάτω των 65 ετών με μειωμένη άμυνα του οργανισμού όπως:
  • νόσο Hodgkin
  • λευχαιμία
  • νεφρική ανεπάρκεια
  • πολλαπλό μυέλωμα
  • νεφρωσικό σύνδρομο
  • λοίμωξη από HIV ή AIDS
  • κατεστραμμένο σπλήνα
  • μεταμόσχευση οργάνων
  • οσοι λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή ή υπόκεινται σε θεραπεία η οποία μειώνει την άμυνα του οργανισμού όπως κορτιζόνη (όχι όμως εισπνεόμενη), ορισμένα φάρμακα κατά του καρκίνου, χημειοθεραπευτικά.
Τέλος, σύμφωνα με τον Αμερικάνικο οργανισμό ελέγχου νοσημάτων (CDC) όλοι οι ενήλικες 19 έως 64 ετών οι οποίοι είτε είναι καπνιστές είτε έχουν άσθμα θα πρέπει να εμβολιάζονται έναντι του πνευμονιόκοκκου.

Πόσες δόσεις του εμβολίου PPSV χρειάζονται;
Συνήθως μια μόνο δόση είναι αρκετή. Κάτω από πολύ συγκεκριμένες προϋποθέσεις μπορεί να χορηγηθεί και δεύτερη δόση. Τέτοιες είναι:


Άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω, που πήραν την πρώτη δόση όταν ήταν κάτω των 65 ετών και έχουν περάσει 5 ή περισσότερα χρόνια από την πρώτη δόση.


Άτομα κάτω των 65 ετών τα οποία πάσχουν από:
  • HIV ή AIDS
  • καρκίνο, λευχαιμία, λέμφωμα, πολλαπλό μυέλωμα
  • νεφρωσικό σύνδρομο
  • Δρεπανοκυτταρική αναιμία
Άτομα κάτω των 65 ετών τα οποία:
  • δεν έχουν σπλήνα
  • είναι μεταμοσχευμένοι
  • λαμβάνουν φάρμακα που μειώνουν των άμυνα του οργανισμού (χημειοθεραπεία, μακροχρόνια στεροειδή)
Η δεύτερη δόση θα πρέπει να χορηγείται 5 χρόνια μετά την πρώτη δόση.
Το 23δύναμο δεν συστήνεται για πέραν τις μιας αναμνηστικής δόσης, επειδή έχει βρεθεί ότι η απαντητικότητα μετά την πρώτη χορήγηση πέφτει στο 10% που οφείλεται στο τρόπο παρασκευής του εμβολίου.

Το 13δύναμο πνευμονιοκοκκικό συζευγμένο εμβόλιο (PCV13), χορηγείται στους ενήλικες άνω των 50 ετών σε μία και μόνο δόση

Σε εξαιρετικές περιπτώσεις που θα κρίνει ο Πνευμονολόγος σας και σε άτομα σοβαρά ανοσοκατεσταλμένα, μπορεί να γίνει το 13δύναμο πρώτα και μετά από 2 μήνες, να γίνει ΚΑΙ το 23δύναμο.
 

Ποιοί δε μπορούν να εμβολιαστούν;
  • όποιος παρουσίασε σοβαρή αλλεργία σε προηγούμενο εμβολιασμό με PPSV
  • όποιος παρουσιάζει σοβαρή αλλεργία σε οποιοδήποτε συστατικό του εμβολίου
  • όσοι πάσχουν από βαριά οξεία λοίμωξη θα πρέπει να περιμένουν μέχρι να υποχωρήσει η λοίμωξη (άτομα με ήπια λοίμωξη μπορούν να εμβολιαστούν).
  • παρόλο που δεν υπάρχουν ενδείξεις πως το εμβόλιο είναι επιβλαβές στην εγκυμοσύνη καλό θα ήταν να γίνεται πριν από μία προγραμματισμένη εγκυμοσύνη

Ποιες είναι οι ανεπιθύμητες ενέργειες του εμβολίου;
Περίπου οι μισοί από τους ανθρώπους που έχουν εμβολιαστεί παρουσιάζουν ήπιες ανεπιθύμητες ενέργειες όπως ερυθρότητα ή πόνο στο σημείο του εμβολιασμού. Λιγότερο από το 1% παρουσιάζει πυρετό ή μυϊκούς πόνους. Τέλος, όπως και κάθε φάρμακο μπορεί να προκαλέσει σοβαρή αλλεργική αντίδραση.

Τρίτη 2 Ιουλίου 2013

Άσθμα και εγκυμοσύνη



Το άσθμα (πατήστε ΕΔΩ) συχνά επιπλέκει την εγκυμοσύνη, οι δε κρίσεις προκαλούν υποξυγοναιμία που απειλεί το έμβρυο. Το άσθμα κατά την κύηση επιδεινώνεται, μένει ίδιο ή βελτιώνεται σε περίπου ίσα ποσοστά. Είναι απαραίτητο λοιπόν να θεραπεύεται σωστά και με φάρμακα που δεν προκαλούν συγγενείς ανωμαλίες.

Συχνότερες παροξύνσεις παρατηρούνται στην αρχή του τρίτου τριμήνου της κύησης και κατά τη διάρκεια του τοκετού, συνηθέστερα λόγω ιογενών λοιμώξεων από τις μεταβολές της κυτταρικής ανοσίας στην εγκυμοσύνη ή λόγω της μη λήψης της συνιστώμενης φαρμακευτικής αγωγής. Η παρόξυνση είναι πολύ επικίνδυνη για το έμβρυο. Όταν η μητέρα δυσπνοεί, δυσπνοεί και αυτό.

Η βιβλιογραφία καθώς και επιστημονικές μελέτες, έχουν δείξει ότι οι γυναίκες με άσθμα διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο πρόωρου τοκετού, καισαρικής τομής, πρόωρης ρήξης εμβρυϊκών υμένων, χοριοαμνιονίτιδας, αποκόλλησης πλακούντα, γέννησης νεογνών χαμηλού σωματικού βάρους (όσο χαμηλότερη η πνευμονική λειτουργία τόσο χαμηλότερο το βάρος του νεογνού), μεγαλύτερου χρόνου παραμονής στο μαιευτήριο, ενώ το άσθμα σχετίζεται και με αύξηση περιγεννητικής θνησιμότητας και προεκλαμψίας. 

Παράγοντες κινδύνου που επηρεάζουν την εγκυμοσύνη και πρέπει να αποφεύγονται, έχει βρεθεί ότι αποτελούν τα διάφορα αλλεργιογόνα - συμπεριλαμβανομένων και των κατοικίδιων ζώων - καθώς και ερεθιστικές ουσίες, ιδιαίτερα ο καπνός του τσιγάρου.

Αίτια βελτίωσης του άσθματος στην εγκυμοσύνη αποτελούν η αύξηση στον ορό ελεύθερης κορτιζόλης, δεδομένου ότι η κορτιζόλη έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και η αύξηση της σύνθεσης οιστραδιόλης και προγεστερόνης, καθώς η δεύτερη αποτελεί ισχυρό μυοχαλαρωτικό των βρόγχων. Αντίθετα, αιτίες που είναι πιθανό να πυροδοτήσουν το άσθμα είναι η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, η αλλεργική ρινίτιδα, οι λοιμωξεις του ανώτερου αναπνευστικού κλπ.

Στην αντιμετώπιση της εγκύου με άσθμα είναι σημαντική η συνεργασία του πνευμονολόγου με τον γυναικολόγο. Οι έγκυες πρέπει να είναι απολύτως ενημερωμένες οτι ο καλός έλεγχος του άσθματος είναι προϋπόθεση για την καλή έκβαση της εγκυμοσύνης.

Κύριος στόχος είναι η παροχή επαρκούς οξυγόνωσης στο έμβρυο και η πρόληψη υποξαιμικών επεισοδίων της εγκύου. Απαιτείται η τακτική παρακολούθηση με λειτουργικό έλεγχο της αναπνοής και η προσαρμογή της θεραπευτικής αγωγής σε όλη τη διάρκεια της κύησης, καθώς η βαρύτητα του άσθματος μεταβάλλεται. Η έγκυος πρέπει να εκπαιδεύεται στο να αναγνωρίζει τα συμπτώματα τυχόν  επικείμενης επιδείνωσης, να συμμορφώνεται στη φαρμακευτική αγωγή και στη σωστή χρήση των εισπνεόμενων, τα οποία προτιμώνται έναντι των από του στόματος λαμβανομένων και αυτό γιατί ελάχιστη ποσότητα φαρμάκου εισέρχεται στη κυκλοφορία του αίματος. Σημαντική είναι και η τακτική υπερηχογραφική παρακολούθηση ιδίως μετά την 32η εβδομάδα και μετά από κάθε επεισόδιο παρόξυνσης.
Συνήθως η πορεία του άσθματος σε επόμενη εγκυμοσύνη είναι ίδια με εκείνη που εκδηλώθηκε στην πρώτη.

Κανένα φάρμακο για το άσθμα δεν έχει αποδειχθεί από μελέτες ότι είναι απολύτως ασφαλές για το έμβρυο. Από τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του άσθματος, στην κύηση είναι προτιμητέα η βουδεσονίδη. Η εισπνεόμενη σαλβουταμόλη συνίσταται ως θεραπεία ανακούφισης, ενώ η χρήση κορτικοστεροειδών από το στόμα δεν πρέπει να αποκλείεται στις παροξύνσεις του άσθματος. Αξίζει να αναφερθεί ότι η χρήση θεοφυλλίνης μειώνει τον κίνδυνο προεκλαμψίας και ανήκει στην κατηγορία των φαρμάκων που δεν αντενδείκνυνται στη γαλουχία, όπως και η πρεδνιζόνη, τα αντιισταμινικά, τα εισπνεόμενα κορτικοειδή και οι β2-αγωνιστές, γι' αυτό οι νέες μητέρες πρέπει να ενθαρρύνονται να θηλάζουν. Η πρεδνιζόνη θεωρείται φάρμακο εκλογής, καθώς μόνο το 10% περνά τον πλακούντα και φτάνει στο έμβρυο. Τα εισπνεόμενα στεροειδή (βουδεσονίδη) αποτελούν την πρώτη γραμμή της θεραπείας ελέγχου για το επίμονο άσθμα στην κύηση, καθώς δεν έχει αποδειχθεί να έχουν επικινδυνότητα, από έρευνες που έχουν γίνει σε ανθρώπους. Κατά τον τοκετό, στις περιπτώσεις που απαιτείται αναισθησία, πρέπει να προτιμάται η επισκληρίδιος αναισθησία αντί της γενικής, για να αποφεύγονται οι κίνδυνοι επιπλοκών από το αναπνευστικό.

Συμπέρασμα: το άσθμα μπορεί να περιπλέξει την πορεία της εγκυμοσύνης, και η εγκυμοσύνη μπορεί να επιδεινώσει τον έλεγχο του άσθματος σε ορισμένες γυναίκες. Η βέλτιστη διαχείριση του άσθματος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι καθοριστική για την εξασφάλιση της ασφάλειας τόσο της μητέρας όσο και του εμβρύου.